Foto: Arhiv Cetinjski list, djelovi rakete Tomahavk na Vrelima
Danas se navršavaju 24 godine od kada je počelo NATO bombardovanje Savezne Republike Jugoslavije (SRJ), u čijem su sastavu bile Srbija i Crna Gora. Bombardovanje je trajalo 78 dana. U napadima je poginulo 1.008 pripadnika bezbjednosnih snaga, a ukupan broj civilnih žrtava se do danas ne zna. Međunarodna organizacija Human rights watch, navodi da je poginulo između 489 i 527 civila.
Povod za bombardovanje SR Jugoslavije progon Albanaca na Kosovu, ali i optužba da je kao država krivac za neuspjeh pregovora u Rambujeu i Parizu.
Dan ranije predsjednik Savezne Republike Jugoslavije Slobodan Milošević odbio je zahtjev da prihvati strane trupe pod vođstvom NATO pakta na Kosovu i Metohiji, poslije čega je specijalni izaslanik SAD Ričard Holbruk odmah otputovao u sjedište NATO u Briselu. Generalni sekretar NATO-a je potom aktivirao naredbu o otpočinjanju vazdušnih udara, a Vlada SRJ je proglasila stanje neposredne ratne opasnosti.
Odluka o bombardovanju, po prvi put u istoriji, donijeta je bez odobrenja Savjeta bezbjednosti Ujedinjenih nacija (UN).
24. marta u 19.45, uslijedili su prvi vazdušni udari krstarećim raketama i avijacijom po cijeloj teritoriji Crne Gore i Srbije.
Prva bomba pala je na kasarnu ,,Milovan Šaranović” u Danilovgradu i, tom prilikom, poginuo je vojnik Saša Stajić iz Beograda
Za 78 dana, koliko je bombardovanje trajalo, izvršeno je 2.300 vazdušnih udara na 995 objekata širom cijele teritorije SR Jugoslavije, a 1.150 borbenih aviona lansiralo je blizu 420.000 projektila – ukupne mase 22.000 tona.
NATO je lansirao 1.300 krstarećih raketa, izručio 37.000 kasetnih bombi od kojih je poginulo oko 200, a ranjeno više stotina osoba.
Tokom tih 11 nedjelja uništeno je 25.000 stambenih objekata, onesposobljeno 470 kilometara puteva i 595 kilometara pruga. Osim toga, oštećeno je 14 aerodroma, 19 bolnica, 20 domova zdravlja, a samo 14 tenkova, 17 oklopnih transportera i 20 artiljerijskih oruđa Vojske SRJ.
Vlada Crne Gore u dvočlanoj federaciji, odbila je da prihvati ratno stanje koje je Beograd proglasio sa najmoćnijom vojnom alijansom svijeta – NATO paktom. Vojska Jugoslavije, kojom je komandovao Milošević, a koja nije blagonaklono gledala na crnogorsku vlast koja mu je otkazala poslušnost, ponašala u velikoj mjeri kao okupator. U crnogorskoj prijestonici je došlo do nekoliko incidenata sa pripadnicima tzv. Sedmog bataljona, zamalo nije došlo do otvorenog sukoba nakon što su pripadnici vojske na prepad zauzeli objekat na Ivanovim koritima i uhapsili Božidara Boba Bogdanovića s namjerom da ga isporuče vojnim vlastima.
Na području cetinjske opštine u selo Vrela pala je krstareća raketa Tomahavk koja nije eksplodirala. Borbeni NATO avion ispalio je raketu na nenaseljeni dio u brdo iznad Rijeke Crnojevića, a na Štirovniku je uništeno radarsko postrojenje Vojske Jugoslavije.
Tokom bombardovanja SR Jugoslavije 1999. godine život je u Crnoj Gori izgubilo deset osoba.
Bombardovanje je okončano potpisivanjem Vojnotehničkog sporazuma u Kumanovu, 9. Juna 1999. godine.
Izvor: Agencije
Poslednja Mocart kugla, od 17, 1 grama čokolade s jezgrom koju čini mješavina marcipana, pistaći i nugata, proizvedena je 5. decembra i tako je obilježila kraj jedne ere koja je trajala 127 godina.
Prazni podovi i proizvodne hale, pusti hodnici, mašine koje godinama ne rade – sve prekriveno slojem prašine i praćeno mirisom oproštaja, pišeKurier.at.
Fabrika u Gredigu, u kojoj je kompanija „Salcburška čokolada” proizvodila „Pravi Salcburger Mozartkugeln”, biće zauvijek zatvorena.
Vlasnik svih prava na ovaj simbol austrijske tradicije, korporacija Mondelez, obustavila je proizvodnju u Austriji. U planu je preseljenje proizvodnje u Poljsku ili Češku, ali detalji ostaju nejasni.
U junu, nakon turbulentnih prethodnih godina, najavljen je konačan završetak rada kompanije.
Neke od mašina koje su ovdje i još uvijek rade imaju istorijsku vrijednost. To čini ovaj spektakl koji se ovdje odvija još šarmantnijim: početna masa dolazi iz kotla za pečenje marcipana na pokretnu traku, provlači se kroz kalup i prolazi kroz dva rezervoara napunjena svijetlim i tamnim nugatom. Dodaje se malo šećera i prelazi na sljedeću stanicu, gdje se unutrašnjost formira u kuglice i ohladi prije nego što se male, okrugle stvari prevrnu na poslužavnik i prime ih ruke radnika.
Zatvaranje fabrike izazvalo je nezdovoljstvo kako među radnicima, tako i u lokalnoj zajednici. Broj radnika je smanjen sa 160 na 40 zaposlenih, a preostali će svoje radno mjesto napustiti do kraja godine.
Kompanija se nije oporavila još od 2021. kada je otišla u bankrot zbog rasta cijena sirovina, energije i goriva.
Izvor: Pobjeda
Hrvatski premijer Andrej Plenković ima povjrenje Hrvatskog sabora i stabilnu većinu, potvrdilo je glasanje o njegovom opozivu koji je tražio SDP nakon hapšenja Vilija Beroša dok je bio ministar zdravlja.
Za opoziv je ruku podiglo 64 poslanika hrvatskog Sabora, a 76 ih je bilo protiv, javlja HRT.
Da bi bi Plenković bio opozvan opozicija je trebalo da sakupi 76 glasova.
Opozicija je prije glasanja još jednom ponovila zašto premijer Plenković mora da ode.
Božo Petrov (Most) je rekao da postoje određeni trenuci i situacije u životu kada, iako možda niste krivi, zbog ljudi za koje ste odgovorni, odstupite sa funkcije i ponudite ostavku.
„To se nije dogodilo, a on nije rekao ni izvini. On se obrušio i na SDP, koji istovremeno pokreće impičment dok pregovara o ustavnim sudijama, nazivajući sve političkom farsom i trgovinom“, rekao je Petrov.
Peđa Grbin (SDP) je uzvratio da je njihova dužnost da kao odgovorna strana pokrenu impičment kada znaju da se krađa dešava i da je to samo „vrh ledenog brega“.
Izvor: RTCG
Podaci o najvećim zaradama u Crnoj Gori za 2024. godinu, koje je Poreska uprava dostavila portalu Bankar, pokazuju da su najveće plate u sektorima nespecijalizovane trgovine na veliko, nekretnina, hotelijerstva i trgovine gorivima. Najveća obračunata bruto zarada premašila je iznos od 187.000 eura.
Među deset najplaćenijih osoba, četiri su crnogorski državljani, dok šest visokih plata pripada strancima koji su dominantno angažovani u sektorima iznajmljivanja nekretnina i hotelijerstva.
Najveća bruto zarada obračunata ove godine u Crnoj Gori iznosi 187.308,22 eura. Prema podacima koje je portalu Bankar dostavila Poreska uprava, riječ je o crnogorskom državljaninu kojem je, kada se odbiju porezi, na račun leglo nešto manje od 140 hiljada eura. Sektor u kojem je obračunata i isplaćena ova zarada vodi se pod šifrom „nespecijalizovana trgovina na veliko“. Zbog poreske tajne nije moguće dobiti više informacija o ovoj zaradi, a s obzirom na to da se ovaj iznos pojavljuje samo jednom tokom godine, vjerovatno je riječ o zaradi koja je uključivala bonus.
Da se jednom našem sugrađaninu isplatilo raditi ove godine, najbolje ilustruje činjenica da je on za mjesec primio čak 148 prosječnih zarada, koja je prema posljednjim podacima Monstata u oktobru iznosila 944 eura. To znači da zaposleni sa prosječnom zaradom za ovaj iznos mora raditi više od 12 godina. Ako se uzme u obzir da značajan broj građana u Crnoj Gori prima minimalac od 600 eura, oni za ovaj iznos moraju raditi skoro 20 godina, odnosno pola radnog vijeka. Visokoškloci sa minimalcem od 800 eura za ovaj iznos treba da rade gotovo 15 godina.
U top deset najvećih zarada nalaze se četiri naša državljanina i šest stranaca. Međutim, zbog poreske tajne nije moguće dobiti više informacija osim iznosa i sektora. Prema podacima koje je portalu Bankar dostavila Poreska uprava, čak četiri zaposlena su ove godine primila zarade veće od 100 hiljada eura.
Tako se, pored trgovine, najviše isplati raditi u sektoru nekretnina, ali i sa novcem i u hotelijerstvu. Oko 130 hiljada eura leglo je na račun jednog stranca koji se bavi iznajmljivanjem vlastitih ili iznajmljenih nekretnina. Njegova bruto zarada iznosila je oko 176 hiljada eura.
Na trećem mjestu je državljanin Crne Gore koji se bavi monetarnim posredovanjem s bruto zaradom od 152.456 eura, odnosno s neto iznosom od oko 113 hiljada eura. Oko tri i po hiljade manje leglo je na račun jednog stranca za posao koji se odnosi na hotele i sličan smještaj. Njemu je obračunata zarada od 147.749 eura, odnosno isplaćeno mu je oko 110 hiljada kada se odbiju porezi.
I sljedeća najveća zarada je u ovom sektoru. Takođe je u pitanju stranac s bruto zaradom od 126.474 eura, odnosno oko 94 hiljade neto.
U top 10 najvećih zarada našla se još jedna zarada našeg državljanina, koji je za svoj rad nagrađen s oko 90 hiljada eura. Oko 85 hiljada leglo je na račun još jednog stranca koji je zaposlen u sektoru koji se odnosi na hotele i sličan smještaj, a oko 81 hiljadu iznosi plata takođe jednog stranca koji se bavi iznajmljivanjem vlastitih ili iznajmljenih nekretnina.
Takođe, isplati se raditi u trgovini na veliko čvrstim, tečnim i gasovitim gorivima. Jednom strancu obračunata je zarada od 93.707 eura, što znači da mu je na račun leglo oko 70 hiljada eura. Deseto mjesto po visini zarada je u trgovini na malo u nespecijalizovanim prodavnicama, pretežno hranom i pićem. Jednom našem sugrađaninu na račun je leglo nešto manje od 70 hiljada eura, dok je njegova bruto plata obračunata u iznosu od 93.493 eura.
Za 10 najvećih zarada u 2024. godini obračunati su porezi u iznosu od oko 200 hiljada eura.
Izvor: Bankar
Američki kantautorski duo Sajmon & Garfankel, jedni od najpopularnijih izvođača tokom 1960-ih, postali su ikone kontrakulture u deceniji socijalne revolucije, uz umjetnike kao što su Bitlsi i Bob Dilan.
Muzičari Pol Sajmon i Art Garfankel osnovali su 1957. godine grupu Tom & Jerry. Prvi uspjeh postigli su manjim hitom “Hey, Schoolgirl”. Kao Sajmon & Garfankel, sastav je postigao slavu 1965. hit singlom “The Sounds of Silence”. Njihova muzika korišćena je u čuvenom filmu Diplomac (1967), što je dodatno učvrstilo njihov status značajnih muzičara.
Poznati su po svojim suzdržanim vokalnim harmonijama i ponekad nestabilnom profesionalnom odnosu. Njihov posljednji album Bridge over Troubled Water, više je puta odgađan radi umjetničkih razilaženja.;
Osim “The Sounds of Silence”, među velikim hitovima ističu se “I Am a Rock”, “Homeward Bound”, “A Hazy Shade of Winter”, “Mrs. Robinson”, “Bridge over Troubled Water”, “The Boxer”, “Cecilia”, i “Scarborough Fair/Canticle”. Osvojili su nekoliko nagrada Gremija, a 2007. godine uvršteni su u Kuću slavnih rokenrola i Kuću slavnih muzike Long Ajlenda.
Slušaoci Radio Cetinja večeras od 23 sata mogu uživati u materijalu snimljenom 19. septembra 1981. na dobrotvornom koncertu u Central parku u Njujorku, gdje je duo nastupio pred 500.000 ljudi. Prihod je išao za obnovu i održavanje parka, koji je propao zbog nedostatka opštinskih sredstava. Koncert i album označili su početak trogodišnjeg okupljanja Pola Sajmona i Arta Garfankela.
Pored hitova iz godina kada su nastupali kao duo, set lista od 21 pjesme uključivala je materijale iz njihovih solo karijera i obrade. Među njima su bili “The Sound of Silence”, “Mrs. Robinson”, “The Boxer” i Sajmonova “Late in the Evening”.
Koncert u Central parku prvi je live album američkog folk rok dua Simon & Garfunkel, koji je 16. februara 1982. objavio Vorner Bros.
Besplatno vozilo za prevoz penzionera počeće sa radom u ponedjeljak 9. decembra. Vozilo će imati tri orijentacione rute i stajališta koja će obilaziti tokom dana, a penzioneri će sve informacije moći da dobiju i pozivom na broj telefona 067003771, saopšteno je iz gradske uprave.
Kako navode, električno vozilo prevoziće penzionere do ključnih gradskih lokacija, poput zdravstvenih ustanova, prodavnica i drugih važnih tačaka u gradu.
Rute kojima će se kretati vozilo:
Ruta 1 – zgrada Opštine, Štamparija „Obod“, zgrada penzionera, bolnica „Danilo I“.
Ruta 2 – Balšića pazar, Bajova ulica, Gipos, Mojkovačka ulica, Ulica Sava Burića, Željezara, Autobuska stanica, Bolnica „Danilo I“, zgrada Opštine.
Ruta 3 – zgrada Opštine, Balšića pazar, Bulevar Crnogorskih heroja, Humci, Bajice (kod spomenika herojima Božićnog ustanka) – Bulevar Crnogorskih heroja, Balšića pazar, zgrada Opštine.
Iz gradske uprave podsjećaju, da je Prijestonica Cetinje, u cilju unapređenja kvaliteta života starijih građana, nabavila električno vozilo namijenjeno za besplatan prevoz penzionera. Ovo savremeno i ekološki prihvatljivo vozilo omogućiće veću mobilnost penzionera i olakšati njihov svakodnevni život. Pored socijalne komponente, ovaj projekat doprinosi i očuvanju životne sredine, jer koristi tehnologiju koja smanjuje emisiju štetnih gasova.
Crna Gora ima najbolju pršutu na svijetu, zanimljiv je podatak koji kruži društvenim mrežama. Naša zemlja se našla na prvom mjestu po kvalitetu pršute, a konkurencija je bila jaka: tu su Hrvatska, Srbija i Italija.
Naša zemlja imala je ocjenu 4,81, dok susjedne države Hrvatska i Srbija imaju 4,73 i 4,65.
Na listi zemalja sa najboljom pršutom su i Grčka, Rusija, Bosna i Hercegovina, Maroko, Turska, Slovenija, Rumunija, Španija…
U Crnoj Gori njeguški pršut je zaštićeni proizvod, pored Crnogorskog pršuta.
Tu je i Pljevaljski sir, Crnogorska goveđa pršuta, Crnogorska stelja, Durmitorski skorup i Kolašinski lisnati sir sa oznakom porijekla, pšenično pivo Čista desetka i Cvijetni med sa oznakom viši kvalitet, te Bamija na ulcinjski način i Peraška torta sa oznakom garantovanog tradicionalnog specijaliteta.
Pršuta, pljevaljski sir, kačamak, jagnjetina, cicvara i Balšića tava nedavno su osvojili čuveni sajt o gastronomiji TasteAtlas.
Na ovom sajtu crnogorska kuhinja predstavljena je u najboljem svjetlu, a o našoj zemlji ovaj prestižni portal navodi da je Crna Gora zadivljujuća destinacija koja očarava posjetioce svojim srdačnim ljudima, prirodnim ljepotama, tradicijom i primamljivom kuhinjom.
Od morskih plodova sa bijelim lukom, pa sve do jake, planinske hrane kalorične hrane svaki dio Crne Gore ima svoje osobenosti.
Tako je u sjevernim krajevima Crne Gore, obilna planinska hrana je na prvom mjestu, osmišljena da zadovolji apetite vrijednih ratara i poljoprivrednika.
Interesantno je da se na top listi najpopularnijih crnogorskih jela na prvom mjestu nalazi cicvara. Zatim, slijede priganice, pa čorba od koprive, a Balšića tava je na četvrtom mjestu.
Peto mjesto zavrijedio je smočani kačamak, a tu su i paštrovački makaruli, čobanska čorba od vrganja, kuvani krompir i crnogorska pogača.
Pljevaljski sir među najboljima na planeti
Podsjetimo, TasteAtlas je početkom ove godine objavio listu najboljih sireva na svijetu, a pljevaljski sir se tada našao na 27. mjestu, ispred mnogih poznatih svjetskih sireva: italijanske mocarele i švajcarskog grijera.
Na prvom mjestu su, očekivano, italijanski parmezan, gorgonzola i burata, a pljevaljski sir je zavrijedio ocjenu 4,6 na prestižnom sajtu.
TasteAtlas je tada pisao da je pljevaljski sir osnovna namirnica mnogih jela u Crnoj Gori.
Ovaj bijeli sir se tradicionalno proizvodi od sirovog kravljeg mlijeka, a sir karakteriše jak ukus i kremasta tekstura.Crna Gora do sada je brendirala 11 proizvoda, a posljednja na listi je poznata Peraška torta.
Brendiranjem je, kako kažu iz Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, država napravila značajan iskorak u oblasti unaprijeđenja kvaliteta domaćih proizvoda, kroz zaštitu i registraciju naziva.
Izvor: RTCG