Gradonačelnik Prijestonice Cetinje Nikola Đurašković sastao se danas sa koordinatorkom Turske agencije za međunarodnu saradnju i koordinaciju (TIKA) u Crnoj Gori Nihal Ersoj, saopšteno je iz gradske uprave.

Na sastanku su razmatrane mogućnosti za dalju saradnju i realizaciju zajedničkih projekata u oblastima kulture, obrazovanja, zdravstva i poljoprivrede, uz obostranu spremnost za jačanje partnerstva i realizaciju inicijativa od značaja za Prijestonicu Cetinje – navodi se u saopštenju.

Kako se navodi u saopštenju, gradonačelnik Đurašković upoznao je koordinatorku Ersoj sa prioritetima i planovima gradske uprave, ističući značaj međunarodne podrške u unapređenju infrastrukture i podsticanju privrednog razvoja. Posebno se zahvalio na donaciji u vidu rekonstrukcije zgrade nekadašnjeg turskog poslanstva, što predstavlja važan doprinos očuvanju kulturno-istorijskog nasljeđa Cetinja.

Koordinatorka Ersoj istakla je da je TIKA opredijelila sredstva za podršku pet poljoprivrednih domaćinstava sa Cetinja, što je još jedan pokazatelj posvećenosti ove organizacije razvoju lokalnih zajednica. Takođe, istakla je otvorenost za nove projekte koji će unaprijediti kvalitet života građana i osnažiti lokalnu privredu.

Iz gradske uprave podsjećaju da TIKA već 18 godina aktivno djeluje u Crnoj Gori, pružajući podršku brojnim projektima u crnogorskim opštinama, čime doprinosi poboljšanju života u lokalnim zajednicama.

Na društvenoj mreži Fejsbuk pojavio snimak kako NN ženska osoba na groblju u krugu Vlaške crkve izvodi satanističke obrede i na taj način uznemirava gradjane.

Službenici policije su preduzimajući operativne mjere i radnje identifikovali oko 22.00 h ispred zgrade SO Cetinje i pronašli navedenu osobu i utvrdili da se radi o Lj. M. (1968) iz Austrije. Osoba je lišena je slobode zbog počinjenog prekršaja iz člana 5 zakona o Javnom redu i miru – saznaje Radio Cetinje.

Crna Gora će, tokom marta 2025. godine, biti domaćin manifestacije Dani frankofonije, a Filmski centar Crne Gore, u saradnji sa Ambasadom Francuske, Francuskim institutom, Mrežom kinoprikazivača Crne Gore, Crnogorskom kinotekom i 14 centara za kulturu, organizuje projekcije francuskih filmova širom zemlje.

Ova manifestacija, koja slavi bogatstvo frankofonog kulturnog stvaralaštva, postavlja
temelje za još snažnije kulturne veze između Crne Gore i francuske kinematografije.
Kroz pažljivo odabrane filmove, Mreža kinoprikazivača nudi poštovaocima
kinematografije nezaboravno iskustvo, omogućujući im da uživaju u savremenim
ostvarenjima francuskog filma, koji je prepoznat po svojoj dubini, inovativnosti i estetici – saopšteno je iz JU Centar za kulturu Prijestonice Cetinje.

Iz ove ustanove kažu da će filmovi biti prikazani 20. i 21. marta (četvrtak i petak) od 19 sati.

Posjetioci će moći da pogledaju filmove: Vanille / Vanila (Guillaume Lorin, 2020) 20. marta i 21. marta Mystère / Misterija (Denis Imbert, 2021).

U filmu “Vanile”, u fokusu je znatiželjna djevojčica iz Francuske, ona stiže na Karibe kako bi provela ljetnje dane sa tetkom. Isprva se osjeća izgubljeno u ovom novom, živopisnom svijetu, ali ubrzo postaje dio neobične i magične avanture, isprepletene drevnim legendama i tajnama tropskog ostrva. Istražujući Gvadalupu, Vanile otkriva ne samo čari kreolske kulture, već i duboku povezanost sa svojim vlastitim korijenima. Ova topla priča govori o identitetu, pripadnosti i snazi porodice. Film je izašao 2020. godine a režiju potpisuje Guillaume Lorin.

U drugom filmu, pod nazivom “Misterija” iz 2021. godine, u režiji Denisa Imberta, koji će biti prikazan u prostorijama Centra u četvrtak, 21. marta Stefan i njegova osmogodišnja kćerka sele se u osamljenu kuću u planinama, u potrazi za mirom i novim početkom. Nakon majčine smrti, djevojčica je prestala da govori, povlačeći se u sopstveni svijet tišine. No, jednog dana, dok luta šumom, nailazi na starog pastira koji joj poklanja štene. Uz svog novog prijatelja, osmijeh joj se vraća na lice. Ipak, ubrzo dolazi šokantno otkriće – štene nije pas, već vuk.
Ova dirljiva i vizuelno očaravajuća priča istražuje snagu prijateljstva, divlju ljepotu
prirode i tanane niti koje povezuju ljude i životinje.

Pozivamo sve ljubitelje filmske umjetnosti da se pridruže ovoj nezaboravnoj filmskoj
avanturi i uživaju u izvanrednom repertoaru francuskih filmskih remek-djela, koja će im
pružiti pravo filmsko zadovoljstvo! – pozvali su iz Centra za kulturu.

Ulaz je besplatan.

Postupajući po prijavama građana da su u selu Meterizi, opština Cetinje, obijene dvije porodične kuće te da se u blizini jedne kuće nalazi osoba za koju građani sumnjaju da je izvršilac, službenici Odjeljenja bezbjednosti Cetinje su odmah preduzeli mjere i radnje iz svoje nadležnosti, saopštila je Uprava policije.

Dolaskom na lice mjesta, policijski službenici su zatekli jednog od oštećenih vlasnika kuće i A.D. (58), državljanina Republike Albanije, kod kojeg je testiranjem utvrđeno prisustvo alkohola u organizmu u koncentraciji od 1.78 g/kg. Kriminalistička obrada upućuje na sumnju da je A.D. izvršio dva krivična djela teška krađa, na način što je obio vrata, odnosno prozor dvije kuće koje se nalaze u neposrednoj blizini, a iz kojih je otuđio alkohol, radnu opremu i tehnički uređaj. Sve otuđene stvari su pronađene i vraćene – navodi se u saopštenju.

A.D. je, kako su kazali, uhapšen po nalogu državnog tužioca u Osnovnom državnom tužilaštvu u Cetinju i on je uz krivičnu prijavu priveden nadležnom tužiocu, zbog sumnje da je izvršio navedena krivična djela.

Krivično vijeće Višeg suda u Podgorici potvrdilo je optužnicu protiv bivšeg policijskog funkcionera Zorana Lazovića i bivšeg Glavnog specijalnog tužioca Milivoja Katnića.

“Rješenjem krivičnog vijeća Višeg suda u Podgorici potvrđena je optužnica Specijalnog državnog tužilaštva, kojom se Z.L stavlja na teret da je izvršio krivična djela stvaranje kriminalne organizacije, zloupotreba službenog položaja, produženo krivično djelo pranje novca i produženo krivično djelo nedozvoljeno držanje i nošenje oružja i eksplozivnih materija”, saopšteno je iz Višeg suda.

Dodaje se da je optužnica protiv M.K  potvrđena za krivično djelo stvaranje kriminalne organizacije, dva krivična djela zloupotreba službenog položaja i krivično djelo nedozvoljeno držanje i nošenje oružja i eksplozivnih materija.

“Po nalaženju vijeća, dokazi predloženi u optužnici opravdavaju postojanje osnovane sumnje da su okrivljeni Z.L i M.K izvršili krivična djela koja im se optužnicom stavljaju na teret, do onog stepena koji je neophodan i dovoljan za potvrđivanje optužnice i iznošenje ove krivične stvari na glavni pretres”, ističu u Višem sudu.

Naglašeno je da ovo vijeće posebno u fazi kontrole optužnice nije ovlašćeno da vrši ocjenu protivrječnih dokaza, već tu ocjenu može vršiti jedino raspravno vijeće nakon njihovog izvođenja u kontradiktornom postupku, na glavnom pretresu.

Svi koji brinu da u Italiji više nema gradova koji prodaju kuće za jedan euro, mogu da odahnu. Gradić Pene, koji se nalazi u centralnom italijanskom regionu Abruco, na pola puta između jadranske obale i planinskog lanca Gran Saso, prodaje napuštene kuće po cijeni espresa u pokušaju da zaustavi depopulaciju.

Grad Pene u provinciji Peskara nalazi se na listi „Najljepših sela Italije“ (I Borghi più belli d’Italia). Široka upotreba cigle na svim istorijskim zgradama i popločanim ulicama dala je Peneu naziv Citta del mattone, odnosno Grad cigala. Pene je 2006. godine dobio Srebrnu medalju za građanske zasluge tokom Drugog svjetskog rata.

Jedan dio zdanja u Peneu je već prodat, ali uskoro će osloboditi još jednu tranšu nekretnina.

Garancija u vidu depozita nije potrebna kao predujam da bi se obezbijedio trošni stan. Sve što je potrebno je posvećenost kupaca da renoviraju „kupljenu“ nekretninu.

Od početka programa 2022. godine prodato je šest kuća, uglavnom Italijanima. Prema riječima gradonačelnika, sljedeća tranša „šačice“ imovine uskoro će biti u prodaji „u narednih nekoliko nedelja“ – i izgleda da će slijediti još.

„Potencijalno postoji preko 40 praznih zgrada u gradu koje traže nove vlasnike, a sve se nalaze u istorijskom centru koji je nenastanjen otkako su porodice počele da se iseljavaju prije nekoliko decenija“, kaže za Si-En-En gradonačelnik Penea, Gilberto Petruči.

„Iako naša ukupna populacija iznosi otprilike 1.200 stanovnika, ostalo je samo 1.000 ljudi koji žive u našem predivnom starom okrugu, koji rizikuje da postane grad duhova.“

Sanacija napuštenih domova

Rođen i odrastao u Peneu, Petruči je osećao da mora da uradi nešto da udahne novi život drevnom srcu svog rodnog grada prije nego što bude prekasno: „Toliko me boli što vidim ove kuće koje leže napuštene”.

Prve tri kuće od po jedan euro prodate su 2022. Druga serija od tri otišla je krajem prošle godine.

Najnovija tranša se sastoji od iste vrste kuća kao i one koje su ranije prodate: uglavnom stare, neke datiraju iz srednjeg vijeka sa daljim poboljšanjima napravljenim tokom renesanse, kaže Petruči, iako su dva nedavna primerka koja su prodata oba izgrađena početkom 20. vijeka. Imaju do tri sprata i površine su od oko 70-120 kvadratnih metara.

Prema Petručiju, većina ovih starih domova nekada je pripadala lokalnim porodicama koje su pobegle u potrazi za boljim životom negde drugde – posebno poslije Drugog svjetskog rata, kada je u bombardovanju uništen veliki dio gradskog arhitektonskog nasleđa.

Dalji talas emigracije nastavljen je sedamdesetih kada su porodice masovno odlazile u Sjedinjene Države, Belgiju, Venecuelu i u obližnje veće gradove da rade u fabrikama.

Istorijski centar Penea nalazi se na panoramskom položaju koji se prostire na dva brda, a sačinjen je od lavirinta lučnih kamenih portala i raskošno ukrašenih monumentalnih fontana.

Što budući kupci moraju da urade

Za razliku od većine drugih gradova, Pene je uveo blaža pravila za kupce, kaže Petruči.

„Jedini uslov je da se kupci obavežu da će ove kuće preurediti za tri godine, ali ne tražimo depozit kao garanciju za početak radova. Zaista želimo da ohrabrimo i podržimo one koji dolaze da ožive ovaj drevni kraj“, dodaje gradonačelnik.

Većina programa za kuće od jednog eura zahtijevaju od kupaca da uplate depozit od 2.000 do 5.000 eura, koji se vraća ako i kada se radovi završe.

Još jedna pobjednička prednost Peneovog programa je agencija koja pomaže kupcima tokom restauracije.

„Imamo tim arhitekata i stručnjaka koji mogu da savjetuju i podržavaju radove na renoviranju, pronalazeći građevinare i geodete, pokazujući kupcima kroz tri-de animacije kako će njihov dom izgledati kada se preuredi i dajući savjete tokom različitih faza renoviranja“, kaže Petruči.

Prema riječima gradonačelnika, početni trošak za osnovno preuređenje kuće male i srednje veličine kreće se u rasponu od 20.000 eura. Ako bude više zainteresovanih za ponuđene kuće, nekretnine će biti prodate osobi sa najboljim – i najbržim – planom renoviranja, napominje gradonačelnik.

A ako niste raspoloženi da sami sprovedete renoviranje, na tržištu postoji mnogo kuća po principu ključ u ruke, kao i onih u kojima je potrebno minimalno sređivanje. Početna cijena za odmah useljive kuće je oko 40.000 eura.

Prošlost se susreće sa sadašnjošću

Petruči definiše stari kvart svog rodnog grada kao „muzej na otvorenom“ gde je arhitektura mješavina srednjovjekovnih, gotičkih i renesansnih stilova.

„Imamo slavnu prošlost“, naglašava. „Pene se može pohvaliti milenijumskim korijenima koji su ostavili tragove na njegovom pejzažu. Prvi tragovi praistorijskih naselja datiraju još od Ošija, italskog stanovništva koje je živjelo u visoravnima da bi se zaštitilo od neprijatelja.“

Tokom rimske vladavine, Pene se zvao Pina. To je bila vitalna tačka u komunikacionim mrežama i mrežama razmjene dobara tog vremena, što dokazuju rimske skulpture, nakit i stolice koje su još uvijek izložene u lokalnom muzeju.

U gradu se godišnje održava živopisni Palio, trka konja kroz uličice, koja podsjeća na poznatiji događaj u Sijeni u Toskani.

U okolini se uzgajaju sve vrste žitarica: spelta, kukuruz, ječam i čuvena durum pšenica za pravljenje testenina. Gurmani vole lokalno ekstra devičansko maslinovo ulje i vina kao što su roze čerasuolo i beli trebijano d’Abruco.

Tradicionalna jela uključuju pitu timbalo (koji pomalo podsjeća na lazanje), makeroni ala kitara, posebnu vrstu ručno rađene tjestenine u obliku žica za gitaru i ukusne arostičine, ražnjiće od ovčetine i bubrega na žaru.

Gdje još naći dom od jednog eura

Italija je naravno svjetsko središte programa za prodaju nekretnina od jednog eura, uglavnom na jugu zemlje.

Sicilija je epicentar, sa nekim od najdužih programa. Možda je najpoznatiji od svih Musomeli, u centru ostrva. Grad je vidio ogroman priliv stranaca otkako je pokrenuo ovu šemu, a argentinski ljekari su punili bolnice, a nekim ljudima se toliko dopalo ovo iskustvo da su kupili i drugu nekretninu.

Preko brda od Musomelija nalazi se Kamarata, gdje mladi mještani koji su se vratili kući tokom pandemije vode program prodaje od jednog eura.

Sambuka, takođe na Siciliji, je još jedan grad omiljen zbog svojih kuća od jednog eura, koji su prošle godine dali još jednu seriju na prodaju. Sada se čak i Italijani uključuju u akciju.

U međuvremenu, još jedan program kuća za jedan euro trenutno se može naći i na drugom italijanskom ostrvu: Sardiniji.

Izvor: RTS