Vakcine protiv COVID-19 su odigrale ključnu ulogu u smanjenju uticaja pandemije, sprječavanju teških bolesti, hospitalizacija i smrti, i čini se da štite i od dugog kovida.

Ali neka istraživanja pokazuju da u rijetkim slučajevima mogu izazvati hronične neželjene efekte slične dugotrajnom kovidu.

Nova studija je pokušala da pronađe uzroke i otkrije da li je moguće predvidjeti koji će ljudi razviti takve neželjene efekte.

Studija je važna iz više razloga:

1) pokazuje da se neželjeni efekti, suprotno uvjerenju antivaksera, ne prikrivaju, već, naprotiv, nastavljaju da se marljivo istražuju;

2) takve studije otkrivaju mehanizme nastanka neželjenih efekata;

3) rezultati se mogu uporediti sa posljedicama korone;

4) mogu se tražiti strategije za razvoj sigurnijih vakcina i rješavanje neželjenih efekata.

Vakcine su spasile oko 60 miliona života

Prema procjeni Svjetske zdravstvene organizacije (SZO), zasnovanoj na analizama podataka različitih studija, vakcine protiv kovida-19 do danas su spriječile više od 60 miliona smrtnih slučajeva.

Štaviše, neke velike studije su pokazale da vakcine smanjuju smrtnost od svih uzroka jer značajno smanjuju rizik od teških oblika kovida, kao i od naknadnih komplikacija.

Hronični simptomi nakon vakcinacije

Međutim, neke osobe prijavljuju hronične simptome koji su se pojavili ubrzo nakon vakcinacije. Ovo neželjeno i dugotrajno stanje poznato je kao postvakcinacioni sindrom (PVS).

U novoj studiji, naučnici sa Univerziteta Jejl preduzeli su početne korake u karakterizaciji ovog stanja i otkrili potencijalne imunološke obrasce koji razlikuju ljude sa PVS od drugih. Nalazi su još uvijek u ranoj fazi i zahtijevaju dalju validaciju, ali bi na kraju mogli da pomognu u oblikovanju strategija za pomoć onima koji su pogođeni.

“Ovaj rad je još uvijek u ranoj fazi i moramo da potvrdimo ove nalaze”, rekao je Akiko Ivasaki, profesor imunobiologije na Medicinskom fakultetu u Jejlu (ISM) i koautor studije objavljene na MedRkiv-u. Ali ovo nam daje nadu da bi moglo postojati nešto što možemo koristiti za dijagnozu i liječenje PVS-a u budućnosti”, dodaje.

Simptomi PVS

Neki od najčešćih hroničnih simptoma PVS-a uključuju umor, maglu mozga, neuropatiju, netoleranciju na vježbanje, utrnulost, nesanicu, palpitacije, bol u mišićima, tinitus, glavobolje, osjećaj peckanja i vrtoglavicu.

Ovi simptomi se razvijaju jedan do dva dana nakon vakcinacije, ali mogu trajati duže. Potrebno je dodatno istraživanje da bi se razumjela učestalost PVS-a u vakcinisanoj populaciji. Za sada se zna samo da je veoma mala. Takođe će biti potrebno sprovesti dodatna istraživanja kako bi se utvrdila uzročno-posljedična veza između PVS-a i vakcinacije.

Jasno je da se neki pojedinci suočavaju sa značajnim izazovima nakon vakcinacije. Naša odgovornost kao naučnika i kliničara je da saslušamo njihova iskustva, temeljno istražimo osnovne uzroke i tražimo načine da pomognemo – rekao je koautor studije Harlan Krumholc, profesor medicine na ISM.

Faza 4 – klinička ispitivanja

Faza testiranja nakon puštanja lijeka na tržište naziva se četvrtom fazom kliničkih ispitivanja i tokom nje se u široj populaciji prati dugoročna bezbjednost, efikasnost i rijetki neželjeni efekti koji se ne mogu otkriti na uzorku od nekoliko desetina hiljada učesnika testiranja, što je uobičajeno u trećoj fazi.

Prema dostupnim podacima iz 2024. godine, do danas je globalno primijenjeno oko 13,5 milijardi doza vakcine protiv COVID-19, što pokriva oko 70,6% svjetske populacije.

Razlike između vakcinisanih i nevakcinisanih

Podaci za novu studiju prikupljeni su iz Jejlove studije Listen to Immune, Simptom, and Treatment Experiences Now (LISTEN), koju istraživači koriste da bolje razumiju dugoročni COVID-19 i PVS.

U njega su naučnici uključili podatke od 42 učesnika koji su prijavili simptome PVS-a i 22 osobe koje nisu prijavile nikakve simptome PVS-a.

Tražili su imunološke karakteristike u uzorcima krvi koje su se razlikovale između dvije grupe. Otkrili su, između ostalog, da oni sa PVS-om imaju niže nivoe nekih podtipova CD4+ T ćelija i viši nivo TNF-alfa+ CD8 T ćelija, koje su vrste bijelih krvnih zrnaca.

Takođe su primijećene razlike u nivoima antitijela koje tijelo koristi za ciljanje SARS-CoV-2.

Izvor: RTCG

Još jedan stravičan događaj dogodio se u Njemačkoj. Nešto iza podneva, vozač se automobilom zabio u mnoštvo ljudi koji su se okupili u središtu zapadno njemačkog grada Majnhajma, prenosi Rojters.

Više je osoba povrijeđeno, a najmanje jedna je poginula. Vozač koji je uletio u karnevalsku povorku je uhapšen.

Incident se dogodio u vrijeme kada se središtima njemačkih gradova okuplja mnoštvo ljudi na uličnom karnevalu. U toku je velika policijska akcija.

Područje je blokirano, policija i hitne službe su na terenu, a građani se pozivaju da izbjegavaju centar grada.

Zasada nema informacija o pozadini incidenta.

Četiri osobe zatečene su sinoć u nelegalnom u izlovu ribe u rejonu Nizamskog mosta, Opština Tuzi. Lica su predata na dalje postupanje nadležnim organima.  

Kako je saopšteno iz Nacionalnog parka Skadarsko jezero, u koordinisanoj akciji službenika u nelegalnom izlovu ribe zatečena su četiri lica kako vrše izlov ribe na nelegalan način, upotrebom osti.

Tom prilikom, privremeno su oduzeta dva plovila, dva vanbrodska motora, dvije lampe, dvije osti, tri akumulatora, dva pretvarača i dva rezervoara. Lica su predata na dalje postupanje nadležnim organima – navodi se u saopštenju NP Skadarsko jezero. 

Kako su saopštili, inspektor za ribarstvo izdao je dva prekršajna naloga u visini od po 1.000 eura.

Članom 19, stav 3, Zakona o slatkovodnom ribarstvu i akvakulturi, zabranjeno je obavljati ribolov uz upotrebu osti, trokuke ili na način štetan za razmnožavanje i sa sredstvima kojima se masovno uništavaju ribe i drugi vodeni organizmi – navodi se u saopštenju NPCG.

Nacionalni parkovi Crne Gore apeluju na sve korisnike zaštićenih područja da se suzdrže od krivolova i ugrožavanja biljnog i životinjskog svijeta, kao i da poštuju unutrašnji red u NPCG.

U borbi protiv krivolova, očekujemo punu podršku svih institucija i organizacija, a posebno lokalnih zajednica sa ovih prostora, kao i ukupne društvene zajednice. Sve eventualne nezakonite ak-tivnosti i pojave, građani mogu prijaviti na broj Monitoring centra 067/ 000-825 – zaključuje se u saopštenju NP Skadarsko jezero.

Timovi Crvenog krsta Cetinje počeli su obuku iz pružanja prve pomoći za učenike od V do IX razreda osnovnih škola.

Protekle sedmice u obuci su učestvovali učenici OŠ „Njegoš”.

Edukacija prve pomoći, koje realizuju instruktorka prve pomoći i obučeni volonteri, prilagođena je uzrastu djece i ima za cilj širenje znanja i vještina potrebnih u hitnim situacijama – navodi se u objavi Crvenog krsta Cetinje.

Ističu da je poznavanje prve pomoći od velikog je značaja za djecu i mlade, jer se često nalaze u situacijama koje zahtjevaju ukazivanje pomoći i pravovremeno reagovanje.

Obuku sprovode licencirani instruktori prve pomoći, a učenici će imati priliku da svoje vještine vježbaju sa timom Crvenog krsta koji je osvojio prvo mjesto na državnom takmičenju u pružanju prve pomoći.

Djecu su upoznali sa brojnim aktivnostima Crvenog krsta, kao i načinima na koje mogu postati dio volonterskog kluba koji radi u sklopu Crvenog krsta.

Lokalna uprava Prijestonice, formirana nakon izbora 2021. godine, obilježava tri godine mandata. Nakon dugogodišnje vladavine Demokratske partije socijalista, upravljanje Cetinjem preuzela je koalicija SDP i građani i Stara garda Liberalnog saveza, uz bezrezervnu podršku odbornika URE i Demokrata – kako je tada saopšteno.

Povodom trogodišnjice, iz kabineta gradonačelnika Nikole Đuraškovića poručuju da su posvećeno radili na svim segmentima razvoja grada. Pitali smo građane kako ocjenjuju dosadašnji rad vlasti i šta očekuju u nastavku mandata.

Lokalna uprava najavljuje još aktivnosti. Da li će dobiti podršku građana i za naredni period, saznaćemo nakon izbora koji će se održati krajem godine.

Četvrto izdanje „Revije filmskih klasika”, u organizaciji Sekretarijata za kulturu Prijestonice Cetinje, održače se od 4. do 6. marta, u saradnji sa JU Narodna biblioteka i čitaonica  „Njegoš”.

Publici će biti prikazana trilogija reditelja Kšištofa Kješlovskog, odnosno filmovi „Tri boje plavo”, „Tri boje bijelo” i „Tri boje crveno” .

Trilogija „Tri boje”, na artističan način veže svaki od filmova za tri boje francuske zastave. Svaki film istražuje jedan od ideala Francuske revolucije:  Plavo slobodu, Bijelo jednakost, Crveno bratstvo – navodi se u najavi događaja.

Pozivaju zainteresovane da dođu i uživaju u ovim izuzetnim filmskim ostvarenjima.

Projekcije, u sali čitaonice „Njegoš”, počinjaće u 18 časova.