Društvo
Naši đaci u čitanju ispod prosjeka
Crnogorski desetogodišnjaci ispod su međunarodnog prosjeka kada je u pitanju oblast čitanja, a bolje rezultate ostvarili su i učenici iz susjedne Srbije, Hrvatske, Albanije. To pokazuju rezultati međunarodnog istraživanja razvoja čitalačke pismenosti (PIRLS) 2021, koje se tradicionalno sprovodi pod okriljem Međunarodne asocijacije za vrednovanje obrazovnih postignuća (IEA) iz Holandije i Boston koledža iz SAD. U
Crnogorski desetogodišnjaci ispod su međunarodnog prosjeka kada je u pitanju oblast čitanja, a bolje rezultate ostvarili su i učenici iz susjedne Srbije, Hrvatske, Albanije.
To pokazuju rezultati međunarodnog istraživanja razvoja čitalačke pismenosti (PIRLS) 2021, koje se tradicionalno sprovodi pod okriljem Međunarodne asocijacije za vrednovanje obrazovnih postignuća (IEA) iz Holandije i Boston koledža iz SAD.
U ciklusu PIRLS 2021 najbolje rezultate ostvarili su Singapur (587), Irska (577) i Hong Kong (573). Ostale zemlje učesnice koje su ostvarile izvrsne rezultate su Rusija (567), Sjeverna Irska (566) i Engleska (558).
Broj bodova koje su postigli učenici iz Crne Gore iznosi 487, što je za 13 bodova manje od međunarodnog prosjeka (500). Od zemalja iz regiona učenici Crne Gore imali su bolja postignuća od učenika iz Sjeverne Makedonije (442) i Kosova (421), dok su postignuća učenika iz Hrvatske (557), Srbije (514) i Albanije (513) iznad PIRLS međunarodnog prosjeka – kazali su iz Ispitnog centra, koji je koordinator PIRLS istraživanja u našoj zemlji, uz podršku Ministarstva prosvjete.
Napredno čita svega dva odsto učenika
Istraživanje je pokazalo da je ukupno, za svih 57 zemalja učesnica, osnovni nivo čitanja postiglo 94 odsto učenika, srednji 75, viši nivo 36 odsto, a napredni nivo svega sedam odsto desetogodišnjaka.
U Crnoj Gori naprednu međunarodnu referentnu vrijednost postiglo je samo dva odsto učenika, dok osnovni nivo postignuća u čitanju ima 87 odsto desetogodišnjaka, a srednji 59 odsto.
Iz Ispitnog centra kazali su da se, prema konačnim rezultatima, može zaključiti da su u većini zemalja djevojčice u prosjeku ostvarile značajno bolje rezultate u odnosu na dječake u 51 zemlji.
U Crnoj Gori djevojčice su postigle 497, dok su dječaci postigli 478 bodova. Može se zaključiti da su djevojčice i u našoj zemlji uspješnije u čitanju od dječaka (19 bodova prednosti) – saopšteno je.
Rezultati testova u Crnoj Gori pokazali su i da su učenici sa boljim ekonomskim statusom pokazali bolja postignuća (521) u odnosu na učenike sa nižim socioekonomskim statusom.
Navike roditelja pozitivno utiču na djecu
Međunarodni rezultati pokazuju da oko jedna trećina učenika imaju roditelje koji su izjavili da uživaju u čitanju, što pozitivno utiče na prosječna postignuća učenika. U Crnoj Gori, 51 odsto učenika četvrtog razreda ima roditelje koji mnogo vole da čitaju, dok je procenat roditelja koji pomalo ili ne uživaju u čitanju 49 odsto. Učenici čiji roditelji vole da čitaju imaju u prosjeku 33 poena više uspjeha u čitanju od učenika čiji roditelji donekle vole da čitaju (43 odsto) – naglasili su iz Ispitnog centra.
Istakli su da je u Crnoj Gori 59 odsto učenika izjavilo da veoma voli da čita i njihova postignuća su 495 bodova, dok je samo 8 odsto učenika izjavilo da ne voli da čita, što se i odrazilo na njihova postignuća sa ukupno 472 boda.
Prema PIRLS rezultatima, viša postignuća u čitanju postižu učenici koji su i prije pohađanja osnovne škole mogli “vrlo dobro” (525) ili “dobro” (500) rješavati čitalačka pitanja.
Isto zapažanje je i za Crnu Goru – učenici koji su i prije pohađanja osnovne škole mogli “vrlo dobro” (512) ili “dobro” (490) rješavati čitalačka pitanja imali su znatno veća postignuća u čitanju.
Testirano skoro 5.000 djece
Iz Ispitnog centra pojasnili su da je u tom ciklusu istraživanja učestvovalo 57 zemalja i osam referentnih učesnica i da je u pitanju dvodecenijsko praćenje trendova razvoja čitalačke pismenosti učenika širom svijeta, koje pruža uvid u njihove čitalačke sposobnosti, kao i okruženje u kojem se razvijaju.
Popunjavanjem upitnika u cilju sakupljanja informacija o kontekstu učenja učestvovalo je ukupno oko 400.000 učenika, 380.000 roditelja/staratelja, 20.000 nastavnika i 13.000 direktora škola. Crna Gora je prvi put učestvovala u međunarodnom istraživanju razvoja čitalačke pismenosti učenika u ciklusu PIRLS 2021. U Crnoj Gori ovo istraživanje je sprovedeno u periodu od 7. aprila do 20. maja 2021. godine u 140 osnovnih škola, na uzorku od 4.973 učenika četvrtog razreda. Prosječna starost PIRLS testiranih učenika je 9,9 godina – kazali su iz Ispitnog centra.
Pojasnili su da je testiranje sprovedeno na papiru i da su učenici odgovarali na pitanja u test knjižicama, koje su sadržavale odlomak iz književnog dijela i informativni tekst, kao i da su za rješavanje oba dijela testa imali na raspolaganju dva puta po 40 minuta.
Za popunjavanje Upitnika za učenike, koji je najvećim dijelom bio usmjeren na stav učenika prema čitanju i na njihove čitalačke navike, imali su 30 minuta. Pored učenika upitnike su popunjavali njihovi roditelji, kao i nastavnici i direktori uzorkovanih škola. Putem Upitnika o ranom učenju prikupljeni su podaci roditelja/staratelja učenika koji su učestvovali u istraživanju o iskustvima svoje djece u čitanju. Nastavnici četvrtih razreda (280 nastavnika), kao i direktori uzorkovanih škola (140 direktora) popunjavali su upitnike kojima su se obuhvatilii različiti podaci, od onih o školskom okruženju, pa sve do onih o načinu podučavanja u PIRLS razredu – kazali su iz Ispitnog centra.
Izvor:Vijesti
Zabava
Kira Najtli je zvijezda Netfliksove triler serije
Prva sezona serije Black Doves imaće premijeru 5. decembra ove godine.
Netfliks je objavio prve fotografije sa seta špijunske triler serije Black Doves, u kojoj glavne uloge igraju Kira Najtli i Ben Višo.
Scenario za Black Doves napisao je Džo Barton, poznat po kriminalističkoj seriji Giri/Haji i naučno-fantastičnom trileru Projekat Lazarus. Serija ima šest epizoda koje su režirali Aleks Gabasi i Liza Ganing, piše Tudum. Fotografije sa seta objavljene su na Netfliksovom zvaničnom Instagram profilu.
Najtli je glumila profesionalnu špijunku Helen Veb, koja radi za misterioznu organizaciju Black Doves i špijunira svog muža političara. Nakon što neko ubije njenog ljubavnika Džejsona (Endrju Koji), njena šefica Rid (Sara Lankašir) angažuje ubicu Sema Janga (Ben Višo), koji mora da zaštiti Helen dok istražuje ubistvo svog ljubavnika.
Pored pomenutih glumaca, glumačku postavu čine Luter Ford, Fin Benet, Trejsi Ulman, Adil Aktar, Endru Bjukan, Ketrin Hanter, Sem Troton, Ela Lili Hajland, Adam Silver, Ken Novosu, Gabrijel Krivi i Omari Daglas.
Prva sezona serije Black Doves imaće premijeru 5. decembra ove godine. Netfliks je potvrdio da će serija dobiti drugu sezonu.
Izvor: Index.hr
Svijet
EU uvodi strožije ciljeve protiv zagađenja vazduha od 2030.
Gotovo 300.000 smrtnih slučajeva godišnje u EU može se pripisati zdravstvenim posljedicama zagađenja vazduha, što ga čini “najvećim zdravstvenim rizikom za životnu sredinu u Evropi”, saopšteno je iz EU
Ministri Evropske unije i službeno su podržali strožije ciljeve za smanjenje zagađenja vazduha od 2030. godine, u pokušaju bolje zaštite ljudi i životne sredine.
Gotovo 300.000 smrtnih slučajeva godišnje u EU može se pripisati zdravstvenim posljedicama zagađenja vazduha, što ga čini “najvećim zdravstvenim rizikom za životnu sredinu u Evropi”, saopšteno je iz EU, a prenosi Hina.
Nova ograničenja odnosiće se na čestice PM10 i PM2,5, azot-dioksid i sumpor-dioksid koji uzrokuju respiratorne probleme.
Građani će imati pravo na odštetu ako se razbole zbog nepoštovanja graničnih vrijednosti, navodi se u saopštenju.
Dvije godine za unošenje pravila u zakone
Članice EU mogu da traže odlaganje roka do 2030. godine, ali pod određenim uslovima.
Nova ograničenja dio su dogovora između predstavnika Evropskog parlamenta i država članica EU postignutog u februaru.
Članice EU imaju dvije godine da prenesu nova pravila u nacionalno zakonodavstvo. Zemlje koje se ne budu pridržavale ograničenja, mogle bi biti novčano kažnjene.
Cilj novih pravila je da se odredi pravac akcionog plana Evropske komisije za nulti nivo zagađujućih materija u vazduhu, vodi i zemljištu do 2050. godine.
Izvor: Al Jazeera
Servisi
U srijedu pretežno sunčano
Najviša dnevna temperatura vazduha do 27 stepeni
U Crnoj Gori u srijedu pretežno sunčano vrijeme, povremeno uz umjerenu oblačnost.
Iz Zavoda za hidrometeorologiju i seizmologiju, tokom noći najavljuju jače naoblačenje.
Na sjeveru ujutru, mjestimično povećana niska oblačnost ili magla, koja se ponegdje može duže zadržati tokom prijepodneva.
Vjetar će biti slab do umjeren, promjenljivog smjera, na krajnjem jugoistoku povremeno umjeren do pojačan sjeveroistočni.
Jutarnja temperatura vazduha od 4 do 16, najviša dnevna od 17 do 27 stepeni.
Hronika
Određen pritvor osumnjičenom za nedozvoljene polne radnje nad maloljetnicom
Sumnja se da je Lj.J. (60) ovo krivično djelo izvršio na štetu maloljetne osobe stare 16 godina.
Osnovno državno tužilaštvo (ODT) na Cetinju odredilo je pritvor do 30 dana šezdesetogodišnjem Lj. J. za kojeg se sumnja da je neprimjereno dodirivao 16-godišnjakinju, saznaje Radio Cetinje.
Kako je ranije saopšteno iz Uprave policije (UP), Lj.J. je osumnjičen za krivično djelo nedozvoljene polne radnje.
Sumnja se da je Lj.J. (60) ovo krivično djelo izvršio na štetu maloljetnog lica starog 16 godina na način što je dok se sama nalazila u svojoj porodičnoj kući neprimjereno dodirivao. Osim toga, izvršen je pretres stana i drugih prostorija koje osumnjičeni koristi i tom su prilikom pronađeni pištolj marke Glock i startni pištolj, sa odgovarajućom dokumentacijom odnosno dozvolama, koji su oduzeti iz preventivnih razloga – navodi se u saopštenju.
Hronika
Uhapšen Cetinjanin
Nema povrijeđenih, počinilac je uhapšen.
Cetinjanin M.K. (35) ispalio je više hitaca iz vatrenog oružja u Bajovoj ulici na Cetinju kod zgrade „Kruzer“.
Prema nezvaničnim informacijama iz vrha Uprave policije, jedna muška osoba uhapšena je pod sumnjom da je ispalila više hitaca iz vatrenog oružja.
Pucnjava se dogodila nešto prije 19 sati, raspoložive informacije govore da su hici ispaljeni u vazduh, da nema povrijeđenih osoba, a da je počinilac uhapšen.
Svijet
UN osuđuje ‘najgora ograničenja’ pomoći Gazi od početka rata
Izrael je intenzivirao operacije na sjeveru opkoljene palestinske teritorije, gdje su UN upozorile da su stotine hiljada ljudi zarobljene.
Čini se da se Gaza razorena sukobima suočava s najgorim ograničenjima pomoći od početka rata Izraela i Hamasa prije više od godinu dana, saopštio je UN u utorak, žaleći se zbog posebno razarajućeg uticaja na djecu, piše AFP.
Situacija za djecu iz dana u dan postaje sve gora nego dan ranije – rekao je James Elder, portparol UNICEF-ove agencije za djecu.
Ogromna područja Gaze devastirana su izraelskim uzvratnim napadom na teritoriju nakon što je napad Hamasa 7. oktobra prošle godine izazvao rat, prenosi Radio Slobodna Evropa.
Izrael je intenzivirao operacije na sjeveru opkoljene palestinske teritorije, gdje su UN upozorile da su stotine hiljada ljudi zarobljene.
Uprkos očajničkoj potrebi da se poveća količina pomoći koja stiže, Elder se žalio da se pristup pomoći pogoršava.
Bilo je “nekoliko dana u protekloj sedmici (gdje) nije bilo dozvoljeno da uđu komercijalni kamioni – dodao je Elder.
Sada vidimo vjerovatno najgora ograničenja humanitarne pomoći koja smo ikada vidjeli.
Ranije ove godine, usred upozorenja da bi UN mogle proglasiti potpunu glad u Gazi, Elder je rekao da je postojao “stvarni pritisak da se otvore nove rute i pristupne tačke”.
Ali sada, “vidjeli smo apsolutni preokret toga”, upozorio je on, dodajući da smo od maja “vidjeli da su dosljedne ulazne tačke blokirane”.
Sjeverna Gaza u međuvremenu “nije imala hranu, nikakvu pomoć u hrani u cijelom oktobru”, dodao je on.
Strašan nedostatak pomoći, zajedno s nemilosrdnim udarima i činjenicom da je oko 85 odsto Pojasa Gaze pogođeno nekim oblikom naredbe za evakuaciju, učinilo je teritoriju “u suštini nepogodnom za život”, rekao je Elder.
Uprkos eskalaciji izraelskih vojnih operacija u određenim područjima, u ponedjeljak je počeo drugi krug kampanje vakcinacije protiv dječje paralize za stotine hiljada djece.
Akcija vakcinacije počela je nakon što je Pojas Gaze potvrdio svoj prvi slučaj dječje paralize u 25 godina.
Kao i prvi krug, i drugi će biti podijeljen u tri faze, uz pomoć lokalizovanih “humanitarnih pauza” u borbama: prvo u središnjoj Gazi, zatim na jugu i konačno na najteže dostupnom sjevernom dijelu teritorije.
Prošle sedmice, UN je priznao da će drugi krug biti “komplikovaniji” nego kada su prve doze date prošlog mjeseca.
Izvor: Radio Slobodna Evropa/Pobjeda