Aviohelikopterska jedinica Ministarstva unutrašnjih poslova od sredine jula moći će da računa na dva vazduhoplova koji se mogu koristiti za gašenje požara iz vazduha – jedan specijalizovani avion i jedan helikopter upotrebljiv za tu namjenu, dok će im se do početka avgusta pridružiti još jedan helikopter.
To je potvrđeno iz MUP-a uz napomenu da je jedan avion sada operativan, dok dva aviona čekaju isporuku krila, propelera i remont motora.
Duge i komplikovane procedure postupaka javnih nabavki, neprihvatanje ponuda zbog nefleksibilnosti u pojedinim procedurama, kao i promjena cijena djelova i usluga na tržištu, te raspoloživost kapaciteta inostranih servisera i nabavljača djelova, ključni su problemi koji su uticali na stanje i raspoloživost flote AHJ – naveli su iz MUP-a.
Kako se navodi u odgovorima na pitanja Pobjede, dva od tri helikoptera koliko sada ima u floti, trebalo bi da budu operativna najkasnije za mjesec i po.
Helikopter AB 412 čeka isporuku djelova, tako da se dovođenje ovog helikoptera u ispravno stanje očekuje sredinom jula. Helikopter AB 212 je na redovnom servisu u Grčkoj, a očekuje se da će u operativnom stanju biti krajem jula ili početkom avgusta. Helikopter AB 206B je zbog ekonomske neisplativosti opravke predviđen za prodaju – rečeno je iz Ministarstva unutrašnjih poslova.
Presjek stanja
Prema Informaciji o stanju u Aviohelikopterskoj jedinici MUP-a, na dan 11. novembar 2022. godine, objavljenoj na vladinom sajtu 24. novembra, AHJ Jedinica za gašenje požara iz vazduha raspolaže sa tri aviona za gašenje požara tipa AT802/802A, dok podršku jedinici za gašenja požara iz vazduha obezbjeđuju tri helikoptera: ABell 412, ABell-212 i A-Bell 206 koji se koriste za izviđanje i lociranje požara, kao i za transport timova za gašenje. Kako je navedeno u presjeku stanja iz novembra, od ovih šest vazduhoplova, koji bi trebalo da budu funkcionalni, u jedinici je u tom momentu bio „plovidben jedan vazduhoplov, i to helikopter ABell-412“.
U budžetu za 2023. godinu za održavanje vazduhoplova opredijeljeno je 2.100.000 eura za šta je navedeno da je „dovoljno za dovođenje pet vazduhoplova u plovidbeno stanje, odnosno u operativnu upotrebu, ukoliko ne dođe do nepredviđenih neispravnosti“.
Iz ovog vladinog resora navedeno je da se tokom proteklih gotovo dvije godine javilo niz prepreka koje su uticale na realizaciju tendera i dovođenje u plovidbeno stanje predviđenih letilica, jer su remont letilica i održavanje složeni i zahtijevaju relativno dug vremenski period i značajna finansijska sredstva.
Zbog tih barijera, iz MUP-a planiraju da ubuduće, u zavisnosti od budžetskih sredstava, pokrenu postupak za potpisivanje okvirnih sporazuma sa inostranim pružaocima usluga i nabavljačima rezervnih djelova, što bi značajno uticalo na kontinuirano odražavanje i povećanje operativnosti AHJ.
Redovna i dobrovoljačka društva
Mimo AHJ flote, ključni odgovor u borbi protiv požara su službe zaštite i spašavanja koje su organizovane na lokalnom nivou, u svim opštinama na području Crne Gore, osim u opštinama Tuzi i Zeta. One raspolažu sa oko 660 vatrogasaca-spasilaca i oko 200 vozila, od čega je tehnički ispravnih oko 160 vatrogasno-spasilačkih vozila.
Važan dio sistema zaštite i spašavanja su i dobrovoljna vatrogasna društva koja djeluju sa dugom tradicijom u opštinama Tivat (DVD Krtoli) i Kotor (DVD „Bogoljub Brezić“ Perast). U opštini Herceg Novi djeluju tri dobrovoljna vatrogasna društva „Bijela“, „Luštica“ i „Prijevor“, u opštini Tivat su formirana još dva dobrovoljna vatrogasna društva DVD Boka i DVD Tivat, a u Nikšiću djeluju DVD Trubjela, DVD Župa i DVD Vojnik. Dobrovoljna vatrogasna društva imaju ukupno oko 200 dobrovoljnih vatrogasaca i raspolažu sa dvadesetak vatrogasno-spasilačkih vozila – navode iz MUP-a.
Ističe se da Direktorat za zaštitu i spašavanje MUP-a kroz svoje aktivnosti permanentno podstiče formiranje novih dobrovoljnih vatrogasnih društava kroz različite vidove pomoći kao npr. obuke, doniranje opreme, uključivanje u terenske vježbe njihovih pripadnika i sl.
Međunarodna podrška
Iz MUP-a napominju da imaju na raspolaganju mehanizme međunarodne pomoći ukoliko požari budu prevazilazili kapacitete države za reagovanje i ukoliko se procijeni da kao država nijesmo u mogućnosti da se sa našim ljudstvom, opremom i sredstvima, blagovremeno i efikasno odbranimo od požara.
Pomoć se traži kada je velika površina zahvaćena požarom i kada su ugroženi ljudski životi, materijalna i kulturna dobra i životna sredina i katastrofa prevazilazi kapacitete koje država ima na raspolaganju za zaštitu i spašavanje od požara – kažu iz MUP-a.
Ukazuju na to da Direktorat za zaštitu i spašavanje MUP-a može tražiti međunarodnu pomoć za gašenje požara preko Mehanizma Unije za civilnu zaštitu, NATO-a i bilateralno.
Imamo potpisanih 12 bilateralnih sporazuma o saradnji u oblasti zaštite i spašavanja. Bilateralne sporazume o saradnji imamo potpisane sa svim državama regiona osim sa Kosovom. Pomoć se traži slanjem zahtjeva za pomoć putem našeg Operativno-komunikacionog centra 112. Prije upućivanja zahjeva za pomoć, Vlada Crne Gore mora donijeti odluku da se traži ova pomoć – ističu iz MUP-a.
Direktorat za zaštitu i spašavanje MUP-a nadležna je institucija za saradnju sa Centrom za koordinaciju odgovora na vanredne situacije (ERCC) (operativno tijelo Mehanizma Unije za civilnu zaštitu) i Evroatlantskim centrom za koordinaciju odgovora na katastrofe NATO-a (EADRCC), kao i za koordinaciju primanja i slanja pomoći preko ovih centara.
Kako je organizovana protivpožarna zaštita
Prema definisanim zakonskim aktima, radi rukovođenja i koordiniranja zaštitom i spašavanjem u opštini se formira opštinski tim kojim rukovodi gradonačelnik ili predsjednik opštine. Tim u sastavu ima i predstavnika Ministarstva unutrašnjih poslova – Direktorata za zaštitu i spašavanje, koji omogućava razmjenu informacija od lokalnog do državnog nivoa.
Kako je propisano, opštinski tim za zaštitu i spašavanje dužan je da sarađuje sa Koordinacionim timom za zaštitu i spašavanje i Operativnim štabom za zaštitu i spašavanje, koji sprovodi koordinaciju i rukovođenje zaštitom i spašavanjem na državnom nivou. Na taj način obezbijeđeno je da država pruži pomoć opštinama kada im je potrebna. Preko Operativnog štaba sprovodi i angažovanje resursa Vojske Crne Gore i drugih subjekata zaštite i spašavanja na državnom nivou.
Iz MUP-a napominju da je način komunikacije, koordinacije i rukovođenja prilikom elementarnih nepogoda, većih i drugih nesreća definisan je nacionalnim i opštinskim planovima zaštite i spašavanja.
Obuke pilota i obnova licenci
Iz Ministarstva unutrašnjih poslova je Pobjedi rečeno da je Aviohelikopterska jedinica – Jedinica za gašenje požara iz vazduha na vrijeme počela i sprovela obuke pilota koje su uslov da se spremno dočeka predstojeća protivpožarna sezona.
Izvedeno je kondiciranje, periodična trenaža pilota protivpožarnih aviona koji su obnovili licence, i u narednom periodu biće u režimu dežurstva i spremnosti da se u najkraćem roku, po dobijanju poziva, uključe u gašenje požara – navode iz MUP-a.
Dodaju da su za pilote helikoptera u toku obnove dozvola u ovlašćenim trening centrima tako da će poslije završenih kompanijskih procedura i trenaža biti spremni za izvršavanje zadataka.
Izvor:Pobjeda
