Autor 
Prije pedeset godina, 1972. objavljen je roman Danila Kiša „Peščanik”.
Drugo izdanje objavljeno je 1975. godine. Nastao poslije dva rana piščeva romana, „Mansarde” i „Psalma 44”, kao i romana „Bašta, pepeo”, kao središnjeg člana piščeve porodične trilogije, ovo djelo zaokružuje porodični ciklus koji je Danilo Kiš sa sebi svojestvenom ironijom nazivao i porodični cirkus, podsjeća izdavačka kuća Arhipelag, koja već desetak godina objavljuje nova izdanja „Peščanika”.
O ovom romanu napisan je veliki broj studija i eseja na različitim jezicima. To je jedna od Kišovih knjiga o kojoj se najviše pisalo u književnoj kritici.
Pišem jednu antropološku knjigu: na osnovu jedne ljudske kosti, kao da je u pitanju kost kakvog Dinosaurusa ili Tiranosaurusa, pokušavam da rekonstruišem izgled cijele te životinje, da svaku kost stavim na svoje mjesto, da kosti obložim mesom, da učinim da kroz meso počne kolati krv, da dozovem njen glas (te životinje), njen urlik, da ispitam predjele kroz koje se ta životinja, Tiranosaurus ili Homo sapiens, kretala, šta je s kime govorila, gde je i s kim je spavala, šta je sanjala, kakvi su bili klimatski uslovi u vrijeme njenog postojanja. Ta kost je jedno pismo koje nosi datum 5. 4. 1942. godine – govorio je Kiš.
Za „Peščanik” Kiš je 1972. dobio NIN-ovu nagradu za roman godine. Pet godina kasnije, tokom polemike oko „Grobnice za Borisa Davidoviča”, Danilo Kiš je protestno vratio NIN-ovu nagradu, jer je tadašnja redakcija ovog nedjeljnika objavila nekoliko optužujućih napada na Kišovu novelističku knjigu i njegov umjetnički postupak.
Izvor: N1
