Autor 
Broj osoba koje konzumiraju nove duvanske proizvode i energetske napitke među adolescentima i trudnicama se povećava, ističu dr Agima Ljajević i dr Zorica Đorđević iz Instituta za javno zdravlje. One su upozorile na štetne posljedice po zdravlje usljed duže upotrebe ovih proizvoda i pozvali da kozumiranje bude umjereno.
Ljajević ističe da su podaci veoma zabrinjavajući kada je u pitanju upotreba novih duvanskih proizvoda koji su proizvedeni kao alternativa pravim duvanskim proizvodima i u cilju odvikavanja od pušenja.
Ovi duvanski proizvodi sadrže supstance veoma opasne po zdravlje i čak izazivaju zavisnost, jer u sebi sadrže nikotin. Kod mladih se najčešće koriste snus, snuf, nargile, elektronske cigarete, tako da adolescenti koji nijesu pušači počinju redovno koristiti ove tzv. zamjene – ističe Ljajević.
Ona napominje da je snus koji se sve više konzumira među mladima zabranjen u svim zemljama Evrope, izuzev Švedske, jer u sebi sadrži od 8.000 do 9.000 različitih sastojaka, a u pitanju su toksične i kancerogene supstance, koje su veoma opasne po zdravlje. Ovi proizvodi su zakonom zabranjeni na javnim prostorima. Poražavajuće je da je broj konzumenata ovih proizvoda znatno povećan i kod trudnica.
Američka asocijacija za hranu zabranjuje upotrebu svih ovih proizvoda izuzev mente. Procjena SZO je da u Crnoj Gori 20 do 30 odsto stanovništva koristi elektronske cigarete, više od 40 odsto šesnaestogodišnjaka koristilo je nargilu, a više njih je svakodnevno koristilo nargilu tokom 2018. Nargila u svom sastavu ima razne arome, tamni duvan i ugljen monoksid, koji su štetni po zdravlje – upozorava doktorka.
Energetska pića se veoma mnogo konzumiraju, navodi dr Đorđević, naročito kod mladih zahvaljujući reklamama, medijima. Prema podacima Evropske agencije za bezbjednost hrane smatra se da dvije trećine mladih, adolescenata koristi te napitke, dok je kod odraslih taj procenat preko 35 odsto.
Za Crnu Goru nemamo mjerodavne podatke, ali imamo podatke da je u Hrvatskoj preko 65 odsto adolescenata koristilo te energetske napitke, što je dovelo do neželjenih posljedica po zdravlje. Čak je preko 20 odsto djece prijavilo da ima posljedice od konzumiranja energetskih napitaka – kaže Đorđević.
Zato, kaže ona, treba animirati roditelje da obrate pažnju šta im djeca od napitaka koriste za užinu i kada su u drugom okruženju.
Ističe i da je obaveza proizvođača da na deklaraciji napiše koji je sastav proizvoda.
Glavni sastojci u energetskim napicima su šećer, vještački zaslađivači, kofein, čak i B vitamin, što sve utiče na povećanje budnosti, energije, koncentracije u kratkom periodu. Međutim, posljedica od svakodnevne upotrebe ovih pića ima, zbog unosa veće količine kofeina, koji je u srazmeri dvije šoljice kafe u odnosu na limenku ovog pića. Sve ovo utiče na kardiovaskularni sistem, ubrzan rad srca, povećan krvni pritisak. Posebno opasno je konzumirati ove napitke u kombinaciji sa alkoholom, jer su negativna dejstva tada mnogo veća – upozorila je dr Đorđević.
Ljajević i Đorđević, upućuju na poseban oprez pri konzumiranju ovih proizvoda, i umjerenost prije svega, za omladinu, trudnice i osobe sa narušenim zdravljem.
Izvor:RTCG
