Društvo
Prije 23 godine počelo je NATO bombardovanje SRJ
Na današnji dan, prije 23 godine počeli su vazdušni napadi na Saveznu Republiku Jugoslaviju (SRJ), koji su trajali 78 dana, u kojima je poginulo između 1.200 i 2.500 ljudi. Time je počela vojna akcija NATO-a koja je imala zvanično ime „Saveznička snaga”. Povod za vojnu intervenciju NATO saveza bio je progon Albanaca na Kosovu koji
FOTO: Andrej Isaković/AFP
Na današnji dan, prije 23 godine počeli su vazdušni napadi na Saveznu Republiku Jugoslaviju (SRJ), koji su trajali 78 dana, u kojima je poginulo između 1.200 i 2.500 ljudi.
Time je počela vojna akcija NATO-a koja je imala zvanično ime „Saveznička snaga”. Povod za vojnu intervenciju NATO saveza bio je progon Albanaca na Kosovu koji su sprovodile bezbjednosne snage Srbije.
Proljeće 1999. godine
Odluka o bombardovanju tadašnje SRJ donijeta je bez odobrenja Savjeta bezbjednosti UN, a naredbu je tadašnjem komandantu savezničkih snaga, američkom generalu Vesliju Klarku, izdao generalni sekretar NATO-a Havijer Solana.
Devetnaest zemalja Alijanse počelo je bombardovanje sa brodova u Jadranu, iz četiri vazduhoplovne baze u Italiji, podržane strateškim bombarderima koji su poletjeli iz baza u zapadnoj Evropi, a kasnije i iz SAD.
Bombardovani su vojni ciljevi, kasarne, postrojenja, potom civilni objekti kao što su bolnice, fabrike, mostovi, ali i medijske kuće i skladišta energenata.
Crna Gora i NATO bombardovanje
Tokom bombardovanja SR Jugoslavije u Crnoj Gori poginulo je 10 osoba.
Među prvim NATO-bombama koje su 24. marta 1999. godine bacili avioni iz italijanske vojne baze Avijano, bile su i one koje su pale na vojni aerodrom Golubovci u blizini Podgorice. Prva žrtva NATO-bombardovanja bio je mladi vojnik iz Beograda Saša Stajić, koji je poginuo u kasarni u Danilovgradu.
Na meti 24. marta bili su: vojni aerodrom u Golubovcima i radarsko-komunikacijski objekat Ratne mornarice Vojske Jugoslavije na Obosniku u Boki Kotorskoj.
NATO je bombardovao i mjesto Murino, na sjeveru Crne Gore. Bombardovanje mosta u Murinu odnijelo je najviše žrtava u Crnoj Gori – šestoro stradalih čini više od polovine od ukupno deset žrtava na teritoriji tadašnje federalne jedinice Savezne Republike Jugoslavije.
Koliko je ljudskih žrtava bombardovanja?
Srbija ni poslije dvije decenije ne posjeduje zvanične podatke o broju poginulih civila tokom NATO bombardovanja – u izveštajima domaćih agencija i medija spekuliše se ciframa od 1200 do 2500 ljudi, dok se navode podaci o oko šest hiljada ranjenih civila.
Prema podacima Hjuman Rajts Voča (HRV), u bombardovanju je stradalo između 489 i 528 civila.
Vojno-tehnički sporazum
Bombardovanje SRJ završeno je 10. juna, usvajanjem Rezolucije 1244 Savjeta bezbijednosti UN (Vojnotehničkog sporazuma u Kumanovu 9. juna 1999).
Na Kosovo je toga dana upućeno 37.200 vojnika KFOR-a iz 36 zemalja, sa zadatkom da čuvaju mir, bezbijednost.
Izvor: DW, MONDO, BBC na srpskom
Zabava
Kira Najtli je zvijezda Netfliksove triler serije
Prva sezona serije Black Doves imaće premijeru 5. decembra ove godine.
Netfliks je objavio prve fotografije sa seta špijunske triler serije Black Doves, u kojoj glavne uloge igraju Kira Najtli i Ben Višo.
Scenario za Black Doves napisao je Džo Barton, poznat po kriminalističkoj seriji Giri/Haji i naučno-fantastičnom trileru Projekat Lazarus. Serija ima šest epizoda koje su režirali Aleks Gabasi i Liza Ganing, piše Tudum. Fotografije sa seta objavljene su na Netfliksovom zvaničnom Instagram profilu.
Najtli je glumila profesionalnu špijunku Helen Veb, koja radi za misterioznu organizaciju Black Doves i špijunira svog muža političara. Nakon što neko ubije njenog ljubavnika Džejsona (Endrju Koji), njena šefica Rid (Sara Lankašir) angažuje ubicu Sema Janga (Ben Višo), koji mora da zaštiti Helen dok istražuje ubistvo svog ljubavnika.
Pored pomenutih glumaca, glumačku postavu čine Luter Ford, Fin Benet, Trejsi Ulman, Adil Aktar, Endru Bjukan, Ketrin Hanter, Sem Troton, Ela Lili Hajland, Adam Silver, Ken Novosu, Gabrijel Krivi i Omari Daglas.
Prva sezona serije Black Doves imaće premijeru 5. decembra ove godine. Netfliks je potvrdio da će serija dobiti drugu sezonu.
Izvor: Index.hr
Svijet
EU uvodi strožije ciljeve protiv zagađenja vazduha od 2030.
Gotovo 300.000 smrtnih slučajeva godišnje u EU može se pripisati zdravstvenim posljedicama zagađenja vazduha, što ga čini “najvećim zdravstvenim rizikom za životnu sredinu u Evropi”, saopšteno je iz EU
Ministri Evropske unije i službeno su podržali strožije ciljeve za smanjenje zagađenja vazduha od 2030. godine, u pokušaju bolje zaštite ljudi i životne sredine.
Gotovo 300.000 smrtnih slučajeva godišnje u EU može se pripisati zdravstvenim posljedicama zagađenja vazduha, što ga čini “najvećim zdravstvenim rizikom za životnu sredinu u Evropi”, saopšteno je iz EU, a prenosi Hina.
Nova ograničenja odnosiće se na čestice PM10 i PM2,5, azot-dioksid i sumpor-dioksid koji uzrokuju respiratorne probleme.
Građani će imati pravo na odštetu ako se razbole zbog nepoštovanja graničnih vrijednosti, navodi se u saopštenju.
Dvije godine za unošenje pravila u zakone
Članice EU mogu da traže odlaganje roka do 2030. godine, ali pod određenim uslovima.
Nova ograničenja dio su dogovora između predstavnika Evropskog parlamenta i država članica EU postignutog u februaru.
Članice EU imaju dvije godine da prenesu nova pravila u nacionalno zakonodavstvo. Zemlje koje se ne budu pridržavale ograničenja, mogle bi biti novčano kažnjene.
Cilj novih pravila je da se odredi pravac akcionog plana Evropske komisije za nulti nivo zagađujućih materija u vazduhu, vodi i zemljištu do 2050. godine.
Izvor: Al Jazeera
Servisi
U srijedu pretežno sunčano
Najviša dnevna temperatura vazduha do 27 stepeni
U Crnoj Gori u srijedu pretežno sunčano vrijeme, povremeno uz umjerenu oblačnost.
Iz Zavoda za hidrometeorologiju i seizmologiju, tokom noći najavljuju jače naoblačenje.
Na sjeveru ujutru, mjestimično povećana niska oblačnost ili magla, koja se ponegdje može duže zadržati tokom prijepodneva.
Vjetar će biti slab do umjeren, promjenljivog smjera, na krajnjem jugoistoku povremeno umjeren do pojačan sjeveroistočni.
Jutarnja temperatura vazduha od 4 do 16, najviša dnevna od 17 do 27 stepeni.
Hronika
Određen pritvor osumnjičenom za nedozvoljene polne radnje nad maloljetnicom
Sumnja se da je Lj.J. (60) ovo krivično djelo izvršio na štetu maloljetne osobe stare 16 godina.
Osnovno državno tužilaštvo (ODT) na Cetinju odredilo je pritvor do 30 dana šezdesetogodišnjem Lj. J. za kojeg se sumnja da je neprimjereno dodirivao 16-godišnjakinju, saznaje Radio Cetinje.
Kako je ranije saopšteno iz Uprave policije (UP), Lj.J. je osumnjičen za krivično djelo nedozvoljene polne radnje.
Sumnja se da je Lj.J. (60) ovo krivično djelo izvršio na štetu maloljetnog lica starog 16 godina na način što je dok se sama nalazila u svojoj porodičnoj kući neprimjereno dodirivao. Osim toga, izvršen je pretres stana i drugih prostorija koje osumnjičeni koristi i tom su prilikom pronađeni pištolj marke Glock i startni pištolj, sa odgovarajućom dokumentacijom odnosno dozvolama, koji su oduzeti iz preventivnih razloga – navodi se u saopštenju.
Hronika
Uhapšen Cetinjanin
Nema povrijeđenih, počinilac je uhapšen.
Cetinjanin M.K. (35) ispalio je više hitaca iz vatrenog oružja u Bajovoj ulici na Cetinju kod zgrade „Kruzer“.
Prema nezvaničnim informacijama iz vrha Uprave policije, jedna muška osoba uhapšena je pod sumnjom da je ispalila više hitaca iz vatrenog oružja.
Pucnjava se dogodila nešto prije 19 sati, raspoložive informacije govore da su hici ispaljeni u vazduh, da nema povrijeđenih osoba, a da je počinilac uhapšen.
Svijet
UN osuđuje ‘najgora ograničenja’ pomoći Gazi od početka rata
Izrael je intenzivirao operacije na sjeveru opkoljene palestinske teritorije, gdje su UN upozorile da su stotine hiljada ljudi zarobljene.
Čini se da se Gaza razorena sukobima suočava s najgorim ograničenjima pomoći od početka rata Izraela i Hamasa prije više od godinu dana, saopštio je UN u utorak, žaleći se zbog posebno razarajućeg uticaja na djecu, piše AFP.
Situacija za djecu iz dana u dan postaje sve gora nego dan ranije – rekao je James Elder, portparol UNICEF-ove agencije za djecu.
Ogromna područja Gaze devastirana su izraelskim uzvratnim napadom na teritoriju nakon što je napad Hamasa 7. oktobra prošle godine izazvao rat, prenosi Radio Slobodna Evropa.
Izrael je intenzivirao operacije na sjeveru opkoljene palestinske teritorije, gdje su UN upozorile da su stotine hiljada ljudi zarobljene.
Uprkos očajničkoj potrebi da se poveća količina pomoći koja stiže, Elder se žalio da se pristup pomoći pogoršava.
Bilo je “nekoliko dana u protekloj sedmici (gdje) nije bilo dozvoljeno da uđu komercijalni kamioni – dodao je Elder.
Sada vidimo vjerovatno najgora ograničenja humanitarne pomoći koja smo ikada vidjeli.
Ranije ove godine, usred upozorenja da bi UN mogle proglasiti potpunu glad u Gazi, Elder je rekao da je postojao “stvarni pritisak da se otvore nove rute i pristupne tačke”.
Ali sada, “vidjeli smo apsolutni preokret toga”, upozorio je on, dodajući da smo od maja “vidjeli da su dosljedne ulazne tačke blokirane”.
Sjeverna Gaza u međuvremenu “nije imala hranu, nikakvu pomoć u hrani u cijelom oktobru”, dodao je on.
Strašan nedostatak pomoći, zajedno s nemilosrdnim udarima i činjenicom da je oko 85 odsto Pojasa Gaze pogođeno nekim oblikom naredbe za evakuaciju, učinilo je teritoriju “u suštini nepogodnom za život”, rekao je Elder.
Uprkos eskalaciji izraelskih vojnih operacija u određenim područjima, u ponedjeljak je počeo drugi krug kampanje vakcinacije protiv dječje paralize za stotine hiljada djece.
Akcija vakcinacije počela je nakon što je Pojas Gaze potvrdio svoj prvi slučaj dječje paralize u 25 godina.
Kao i prvi krug, i drugi će biti podijeljen u tri faze, uz pomoć lokalizovanih “humanitarnih pauza” u borbama: prvo u središnjoj Gazi, zatim na jugu i konačno na najteže dostupnom sjevernom dijelu teritorije.
Prošle sedmice, UN je priznao da će drugi krug biti “komplikovaniji” nego kada su prve doze date prošlog mjeseca.
Izvor: Radio Slobodna Evropa/Pobjeda