Organizacije koje predstavljaju LGBTIQ zajednicu u Crnoj Gori i regionu poručuju za Radio Slobodna Evropa da Prajd ne ugrožava nikoga, naročito ne tradicionalnu porodicu, kako je to uoči jubilarnog 10. Montenegro prajda ustvrdila Srpska pravoslavna crkva u Crnoj Gori.
Montenegro prajd će biti održan u subotu 8. oktobra u Podgorici.
Dan uoči šetnje, Mitropolija crnogorsko primorska SPC je najavila “moleban za svetinju braka i očuvanje porodice” , nazivajući Prajd razvratom i nemoralom.
Iz Centra za građansko obrazovanje upozoravaju da talas klerikalizacije crnogorskog društva dovodi u pitanje već ostvarene slobode LGBTIQ osoba, u čemu je značajna uloga SPC.
Danijel Kalezić iz regionalnog Saveza za jednaka prava LGBTIQ osoba za Zapadni Balkan i Tursku (ERA) kaže za RSE da su najavljeni moleban i poruke crkve u Crnoj Gori uoči Prajda, pokušaj preslikavanja atmosfere sa skorašnjeg Europrajda u Beogradu.
“Međutim, Crna Gora je daleko odmakla u poštovanju i promociji LGBT prava tako da ne očekujem da će se beogradski scenario preslikati na Podgoricu i da će biti problema sa održavanjem”, kaže on.
Ni Miloš Knežević iz organizacije Kvir Montenegro, koja je jedan od organizatora Prajda ne vjeruje da bi u subotu moglo doći do komplikacija i nemilih scena:
“Imamo odličnu saradnju sa policijom i dobro smo isplanirali doagađaj. Ne vjerujem ni da će Mitropolija SPC pozvati na nemire, bez obzira na poruke netrpeljivosti prema nama koje od nje dolaze”, kaže Knežević za RSE.
Mitropolit SPC u Crnoj Gori Joanikije je pozvao vjernike da u petak 7. oktobra dođu na “moleban za spas porodice i spas hrišćanskog braka”.
“Da osudimo javno propovjedanje nemorala i da štitimo porodicu i djecu. To je usmjereno direktno na razaranje porodice, domova i crkve Božje”, rekao je 4. oktobra Joanikije obraćajući se vjernicima u Danilovgradu.
Joanikije je pozvao sve da izbjegnu bilo kakav sukob:
“Pozivam svakoga od vas da izbjegne bilo kakav fizički sukob ili nasilje. Ne treba nam to. Ali moramo da pokažemo svoj stav i da osudimo razvrat i nemoral”, rekao je Joanikije.
Na Joanikijeve poruke u vezi sa predstojećim Prajdom, reagovala je poslanica Socijaldemokratske partije Draginja Vuksanović poručujući da on ne može da poziva na zaštitu morala. Osim SDP, ni jedna parlamentarna stranka nije komentarisala izjavu Mitropolita SPC u Crnoj Gori.
Netolerancija, osude i pogrdni epiteti na račun LGBTIQ zajednice godinama dolaze od crkve i nijesu iznenadili predstavnike organizacija koje se bore za njihova prava u Crnoj Gori, kaže za RSE Miloš Knežević iz Kvir Montenegro.
On se pita na koji način to LGBTIQ osobe ugrožavaju tradicionalnu porodicu:
“Jer i mi smo takođe članovi porodica i mi želimo svoje porodice i to pravo nam niko ne može oduzeti.”
Danijel Kalezić iz ERA kaže da se LGBTIQ zajednica ne miješa u prava drugih već samo ista traži za sebe:
“Mi se parovima različitog pola na bilo koji način ne miješamo u njihova prava na brak, na porodicu ili bilo šta drugo. Mi se borimo za prava koja nemamo, protiv nasilja nad nama, protiv podstrekavanja na mržnju što se evo dešava kontinuirano.”
On primjećuje da najnovije poruke Joanikija pred predstojeći Prajd ne isijavaju ljubav i mir i da su suprotne onome što je patrijah srpski Porfirije izjavio o usvajanju Zakonu o istopolnom partnerstvu u Srbiji:
“Porfirije je javno izjavio da razumije potrebu nekih ljudi za postojanjem takvog zakona kako bi sebi olakšali život. Nijesmo očekivali da će Joanikije djelovati suprotno u odnosu na instancu iznad njega ali šta je tu je.”
Inače, SPC koja Prajd naziva razvratom i bludom je u novembru 2019. godine, prvi put u jednom pravoslavnom hramu u Crnoj Gori, dozvolila krštenje transrodne osobe.
Slovo “T” u skraćenici LGBTIQ, koja obuhvata sve seksualne manjine, odnosi se upravo na transrodne osobe.
Iz Centra za građansko obrazovanje naglašavaju da podrška Prajdu ne dolazi samo od civilnog društva, već i od građana i građanki.
Naime, po istraživanju CGO-a iz juna ove godine, više od polovine građana i građanki Crne Gore ima razumijevanja za Povorku ponosa i smatra da se ona organizuje sa ciljem ukazivanja na diskriminaciju LGBTIQ osoba.
U CGO Ističu, međutim da je talas klerikalizacije u Crnoj Gori ponovo otvorio pitanja za koje se smatralo da su dobijene bitke, u dijelu prava marginalizovanih grupa.
“Razočaravajuće je što SPC svojim netrpeljivim narativom pokušava da derogira neka osvojena prava i slobode i vrati nas tako unazad. Za to odgovornost snose i donosioci odluka iz izvršne i zakonodavne vlasti koji su SPC uvjerili da može da se ponaša ovako neodgovorno.”
CGO navodi da SPC najavom molebana protiv Prajda kreira negativan ambijent i podstiče na mržnju protiv seksualnih manjina.
Prva Parada ponosa u Crnoj Gori održana je 24. jula 2013. godine u Budvi, a druga u Podgorici u oktobru iste godine. Obje su i pored prisustva policije obilježili neredi i nasilje u kojem je bilo i povrijeđenih, a pričinjena je i značajna materijalna šteta.
Naredne povorke protekle su mirno.
Crna Gora je 2010. godine dobila prvog javno deklarisanog homoseksualca, a godinu kasnije osnovana je i prva nevladina organizacija za prava seksualnih manjina.
Skupština Crne Gore je u julu 2020. godine usvojila Zakon o životnom partnerstvu, a stupio je na snagu 15. jula 2021. godine.
Deset dana kasnije sklopljeno je prvo partnerstvo između dvije mlade žene porijeklom sa Balkana, koje žive u inostranstvu.
IZVOR: Radio Slobodna Evropa
Izložba radova akademske slikarke Jelene Vušurović pod nazivom „Mati“, biće otvorena u petak, 13. decembra, u 19 časova, u Centru za kulturu Prijestonice Cetinje.
Postavka obuhvata 16 radova, rađenih tehnikom ulje na platnu. Tematika izložbe je mati, kao i pitanje sa odgovorom da Sizif nije morao da shvati. U svojim radovima, oživljavajući mit i božanstvo, umjetnica kako je kazala, usuđuje se prkositi filozofiji Albera Kamija, njegovom fenomenu Sizifa, kojim preispituje čovjekovu egzistenciju, njegovu svakodnevnu borbu sa apsurdom svijeta koji ga okružuje – saopštili su iz Centra.
Na poziv autorke, kao gosti izložbe, svoje radove, publici će predstaviti student vajarskih studija David Vušurović, studentkinja konzervacije i restauracije Sara Vušurović, grafička dizajnerka Mateja Martinović i inženjer agronom Nemanja Pajović.
U programu učestvuju mr Oleksij Molčanov (pijanista), prof. Tanja Ševaljević Bogdanović (violinistkinja) i pjesnik Pavle Gligorović, koji će predstaviti svoju zbirku poezije “Mravi iz utičnica”.
Izložbu organizuje Centar za kulturu Prijestonice Cetinje.
Jelena Vušurović je završila osnovne studije u odsjeku grafika, u klasi mr Vesne Bošković na Fakultetu likovnih umjetnosti na Cetinju. Diplomirala slikarstvo u klasi mr Branislava Sekulića FLU Cetinje. Magistarske studije završila u Banja Luci, klasi mr Jelene Rubil. Dobitnica nagrada, pohvala, priznanja. Član ULUCG-a. Koordinator Studentske galerije. Učesnik Bijenala slika u Malmu, Švedska i učesnik Bijenala crteža Priština, Kosovo.
Bavi se humanitarnim radom više od deset godina, vodi likovne radionice, kako za djecu, tako i za odrasle. Direktor LEK-a Bardača. Do sada je imala 18 samostalnih izložbi i preko 100 kolektivnih, međunarodnih i internacionalnih. Osim Balkana, izlagala je u Evropi, Africi i Aziji.
Kardiolog docent dr Mihailo Vukmirović dobitnik je Povelje „Ivan Crnojević” za 2024. godinu. Ovo prestižno priznanje dodjeljuje se za uspjehe u radu i djelovanju kojima se doprinosi razvoju određenih djelatnosti, samim tim i razvoju Prijestonice, a uručuje ga gradonačelnik Prijestonice Cetinje na svečanosti koja se organizuje povodom 4. januara, Dana osnivanja grada, saopšteno je iz gradske uprave.
Gradonačelnik Prijestonice Cetinje Nikola Đurašković donio je odluku da se ovogodišnja Povelja „Ivan Crnojević“ dodijeli doktoru Vukmiroviću na prijedlog građana Cetinja.
Docent dr Mihailo Vukmirović rodjen je 5. aprila 1976. godine na Cetinju gdje je završio osnovnu i srednju školu kao dobitnik nagrade „Luča”. Medicinski fakultet Univerziteta u Prištini završio je kao prvi student iz generacije 2000. godine. Specijalizaciju iz Interne medicine završio je kao prvi student iz generacije 2006. godine, na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Na istom fakultetu završio je užu specijalizaciju iz Kardiologije 2010. godine. Magistarske studije iz oblasti Kardiologije završio je 2006. godine na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Kragujevcu. Prvu doktorsku tezu kojom je obradio atrijalnu fibrilaciju odbranio je na Medicinskom fakultetu Univerziteta Crne Gore 2017. godine. Drugu doktorsku tezu kojom je obradio kompleksne komorske poremećaje ritma i iznenadnu srčanu smrt odbranio je na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu 2018. godine. Ekspertski ispit iz oblasti poremećaja ritma Evropskog udruženja za poremećaje ritma (EHRA) položio je 2017. godine u Beču, čime je stekao titulu Eksperta, kao i licencu za dijagnostiku i liječenje najkompleksnijih poremećaja srčanog ritma.
Asistent je u nastavi na predmetu Interna medicina na Medicinskom fakultetu Univerziteta Crne Gore od 2006. godine. Od 2022. godine, docent je na predmetu Fiziologija na Medicinskom fakultetu Univerziteta Crne Gore na programu Farmacije.
Iz oblasti kardiologije, odnosno poremećaja srčanog ritma, obavio je višegodišnje edukacije u Referentnom pejsmejker centru Kliničkog centra Srbije, kao i Institutu za kardiovaskularne bolesti Dedinje u Beogradu, odnosno Institutu za kliničku i eksperimentalnu medicinu (IKEM) u Pragu, u kojem je više puta boravio kao stipendista Evropskog druženja za poremećaje ritma (EHRA, Fellowship programe).
U više navrata se usavršavao u Medronic trenažnom centru u Lozani, “Salcburg Landeskliniken” u Austriji, Regionalnoj bolnici u Odesi, “Semmelweis University Heart Center” u Budimpešti, “Maria Cecilia Hospital” u Bolonji, kod doajena aritmologije prof.dr Carla Pappone-a, “Princess Grace Hospital Centre” u Monte Karlu, “Erasmus Medical Center” u Roterdamu, “Clinique Pasteur” u Tuluzu, Kliničkoj bolnici Dubrava u Zagrebu. U više navrata je boravio u “CardioVascular Center Bethanien” u Frankurtu. Pohadjao je više ekspertskih treninga medju kojima i “Interventional EP Curriculum 1000 Alumni and Beyond” u Madridu odnosno “IEPC Atrial Fibrillation Module, Abbott Advanced Technology Center” u Briselu, “Heart and Diabetes Center NRW” u Bad Oenhausenu, “John Radcliffe Hospital” u Oksfordu, “Asklepios Sent George Clinic” u Hamburgu.
Član je više radnih grupa Evropskog udruženja za poremećaje ritma (EHRA). Organizovao je i predsjedavao više međunarodnih i domaćih naučnih i stručnih sesija, odnosno skupova. Objavio je radove u međunarodnim indeksiranim časopisima, odnosno kongresima. Bio je učesnik međunarodnog projekta za telemedicinu “Member of the Interreg IPA CBC Italy-Albania-Montenegro Telemedicine investigate program group”, a sada je dio medjunarodnog projekta „AlHeal-An artificial Intelligence Healtcare System“, koji je dobio prvu nadradu Fonda za inovacije Crne Gore
Načelnik je Odjeljenja za poremećaje ritma i elektrofiziologiju srca Kliničkog Centra Crne Gore od jula 2015. godine, koje je po broju procedura po glavi stanovnika u poslednjih nekoliko godina najbolje u regionu i u samom je vrhu evropske aritmologije (EHRA white book).
Pionir je interventne elektrofiziologije u Crnoj Gori i radi najsloženije intervencije u rješavanju poremećaja ritma. Prvi je u regionu implantirao najmanji pejsmejker na svijetu „Micra“.
Član je udruženja kardiologa Crne Gore, Udruženja kardiologa Srbije, Evropskog udruženja kardiologa (ESC) i Evropskog udruženja za poremećaje ritma (EHRA). Predsjednik je Udruženja za atrijalnu fibrilaciju Crne Gore i Udruženja za sportsku kardiologiju Crne Gore.
Povelju „Ivan Crnojević” do sada su dobili Cetinjani: Miodrag Miško Popović, Slobodan – Puro Đurić, Mladen Lompar, Milovan-Milo Janković, Veselin Vujović, Dušan J. Martinović, Novak Jovanović, Luka Lagator, Pavle Đonović, Miodrag Dado Đurić, Branislav Mićunović, Dimitrije Popović, Fudbalski klub „Lovćen”, Rastislav Vrbenski, Dejan Savićević, Marko Špadijer, Milorad Popović i Radovan Radonjić.
Predstavnici udružene novosadske opozicije položili su danas cvijeće i zapalili svijeće na mjestu gdje je 1. novembra 15 ljudi poginulo, a dvoje teško povrijeđeno, kada se na njih obrušila nadstrešnica sa nedavno renoviranog objekta glavne željezničke stanice u tom gradu.
Oni su stajali 15 minuta, od 11:52 do 12:07, u znak sjećanja na 15 žrtava, povodom 40 dana od tragedije u Novom Sadu i povodom Međunarodnog dana ljudskih prava, 10. decembra.
Grupa građana je danas i u Beogradu na 15 minuta blokirala i saobraćaj na raskrsnici ulica Kneza Miloša i Srpskih vladara kod “Londona”.
U Beogradu su se studenti okupili ispred tehničkih fakulteta a tokom 15-minutne akcije u tišini, i blokirali saobraćaj u Bulevaru kralja Aleksandra.
Na 15 minuta zastali su i studenti u Kragujevcu.
Više od 30 državnih fakulteta četiri univerziteta u Srbije zvanično je u blokadi. Studenti traže objavljivanje kompletne dokumentacije o rekonstrukciji Železničke stanice u Novom Sadu, kao i otkrivanje odgovornih za napad na studente FDU.
U blokadu je jutros stupio Ekonomski fakultet u Subotici Univerziteta u Novom Sadu i Fakultet za obrazovanje učitelja i vaspitača Univerziteta u Beogradu.
Blokade su počele krajem novembra, nakon napada na studente FDU tokom odavanja počasti na 15 minuta za 15 stradalih tokom pada nadstrešnice na Železničkoj stanici u Novom Sadu. Studente u blokadi su podržali pojedini profesori, aktivisti i političke stranke, ali i građani koji su im donosili hranu i piće.
Tokom nedavne akcije ETF-a u Beogradu studenti su poručili da će svakodnevne blokade biti obustavljene kada budu ispunjeni svi zahtevi studenata. Dodali su da su moguće radikalizacije akcija.
Izvor: N1, Danas, Beta, FoNet
Gradonačelnik Prijestonice Cetinje Nikola Đurašković sa saradnicima, obišao je danas Mjesnu zajednicu Đinovići. Tokom posjete, gradonačelnik se sastao sa mještanima i razgovarao o potrebama i prioritetima ovog kraja.
Glavne teme razgovora bile su infrastrukturni problemi i podrška poljoprivredi. Gradonačelnik je kazao da će lokalna uprava, u okviru svojih nadležnosti, uraditi sve kako bi se problemi riješili i najavio da će stručne ekipe Prijestonice obići teren i analizirati mogućnost realizacije predloženih projekata. Naglasio je opredjeljenje gradske uprave za ravnomjeran razvoj svih mjesnih zajednica – saopštili su iz gradske uprave.
Mještani su, kako se navodi u saopštenju, istakli potrebu za sanacijom i asfaltiranjem puteva, kao i poboljšanjem napajanja električnom energijom. Zahvalili su gradskoj upravi na dosadašnjoj podršci.
Sastanku su prisustvovali i predstavnici Crnogorskog elektrodistributivnog sistema.
Najnovija erupcija planine Kanlaon nije izazvala neposredne žrtve, ali je nivo uzbune podignut za jedan nivo, što ukazuje na moguće dalje i eksplozivnije erupcije.
Vulkanska aktivnost u ponedjeljak je trajala oko četiri minute, a pepeo je izbačen na visinu od 3.000 metara.
Vulkanski pepeo pao je na široko područje, uključujući Antičku provinciju, više od 200 kilometara zapadno od vulkana, smanjujući vidljivost i predstavljajući rizik po zdravlje, rekli su glavni filipinski vulkanolog Teresito Bacolcol i drugi zvaničnici.
“Otkazano je najmanje šest domaćih letova i let za Singapur, a dva lokalna leta su preusmjerena u ponedjeljak i utorak”, navela je Uprava za civilno vazduhoplovstvo Filipina.
Iz Civilne zaštite naveli su da su pristupili hitnoj masovnoj evakuaciji u gradovima i selima najbližim zapadnim i južnim obroncima Kanlaona koji su bili prekriveni pepelom, uključujući i grad La Kastelana sa oko 47.000 ljudi.
“Više od 6.000 ljudi se preselilo u centre za evakuaciju, a drugi su se privremeno prebacili u domove rođaka u La Kastelani do utorka ujutro”, rekla je gradonačelnica Rhumyla Mangilimutan.
Tens of thousands evacuate as explosive volcano erupts in #Philippines
— 𝕏 𝐁𝐫𝐞𝐚𝐤𝐢𝐧𝐠 𝐍𝐞𝐰𝐬 (@cheguwera) December 10, 2024
A powerful eruption at the Kanlaon volcano in the central Philippines forced the urgent evacuation of at least 87,000 residents from the surrounding danger zone on Monday.
Plumes of smoke and ash rose… pic.twitter.com/73KIcdtDgO
Filipinski predsjednik Ferdinand Markos mlađi rekao je da su vlasti spremne pružiti podršku velikom broju raseljenih i da je njegov sekretar za socijalnu zaštitu otputovao u utorak rano ujutro u pogođenu regiju.
“Spremni smo da podržimo porodice koje su evakuisane izvan opasne zone od šest kilometara”, kazao je Markos.
Vulkan Kanlaon postao je aktivan u junu ove godine, a tada je eruptirao oko šest minuta i izbacio dim na visinu od 5.000 metara.
Danas obilježavamo Međunarodni dan ljudskih prava, najznačajniji datum u globalnom pokretu za ljudska prava i slobode, saopštio je LGBT Forum progres. Ujedno, ovaj datum obilježava i 14 godina postojanja LGBT Forum Progresa, prve LGBTI organizacije u Crnoj Gori. Ovom prilikom kako su kazali “želimo da istaknemo ključne prioritete, probleme, ali i uspjehe u našoj borbi za ljudska prava tokom 2024. godine“.
U proteklih 12 mjeseci, LGBT Forum Progres je, u saradnji sa stručnim saradnicima, pružio psihološku, psihijatrijsku i socijalnu podršku za preko 300 korisnika/ca. LGBTI osobe u Crnoj Gori nastavile su da se suočavaju sa visokim nivoom mržnje, nasilja i diskriminacije, koji se najčešće manifestuju kroz govor mržnje na društvenim mrežama i u javnom prostoru. Nažalost, takođe je zabilježen i zabrinjavajući porast nasilja nad ženama i vršnjačkog nasilja – saopštili su.
Kako su naveli kao odgovor na ove izazove, tokom godine podnijeli su preko 140 prijava za govor mržnje na internetu i pružili pravnu podršku za desetine korisnika/ca.
Pripremili su i posebnu publikaciju – “Izvještaj slučajeva govora mržnje i verbalnog nasilja nad LGBTI zajednicom u Crnoj Gori”, koja će biti objavljena do kraja godine, a služiće kao važan resurs za podizanje svijesti i unaprjeđenje institucionalnog odgovora na ove izazove.
Godinu iza nas obilježila su i pozitivna dešavanja, koja služe kao dalji podsticaj za još snažniju i predaniju borbu za dostojanstvo i ljudska prava LGBTI osoba i drugih marginalizovanih društvenih grupa u Crnoj Gori. Organizovali smo tri obuke za predstavnike/ce centara za socijalni rad iz sve tri crnogorske regije, kao i edukacije za zdravstvene radnike/ce, predstavnike/ce Zavoda za zapošljavanje Crne Gore (ZZZCG) i lokalnih samouprava. Takođe, tokom 2024. godine realizovali smo niz aktivnosti usmjerenih na informisanje i edukaciju šire javnosti. Organizovali smo info-pultove širom zemlje, dijelili edukativne liflete i ključne informacije o borbi protiv nasilja, diskriminacije i govora mržnje. Dodatno, kreirali smo edukativne video sadržaje i postavili informativne postere kako bismo doprinijeli širenju svijesti o pravima LGBTI osoba i žena sa iskustvom nasilja i potrebi njihove zaštite – saopštio je LGBT Forum Progres.
Posebno su istakli posjetu ministra pravde Bojana Božovića njihovim prostorijama, koja je bila značajan korak ka produbljivanju dijaloga i saradnje između državnih institucija i civilnog sektora. Fokus ovog sastanka bio je na unaprjeđenju pravnog i institucionalnog okvira za zaštitu prava LGBTI osoba u Crnoj Gori.
Ova godina ostaće upamćena po proširenju naših aktivnosti na različite ciljne grupe, povećanju broja obučenih državnih službenika/ca, kao i po izdatim publikacijama i istraživanjima. Uprkos izazovima, naši psihosocijalni i pravni servis ostali su dostupni, pružajući kontinuiranu podršku onima kojima je neophodna i najpotrebnija – istakli su.
Kako su naglasili LGBT Forum Progres ostaje posvećen borbi za jednakost i ljudska prava, nastavljajući da pruža pomoć i podršku marginalizovanim društvenim grupama i doprinosi razvoju tolerantnijeg i pravednijeg društva.