Autor 
Prvi kosmodorom za lansiranje satelita s tla Evropske unije (EU) otvoren je u svemirskom centru “Esrange” blizu švedskog grada Kirune.
Predsjednica Evropske komisije Ursula fon der Lajen, švedski kralj Karlo XVI Gustaf i švedski premijer Ulf Kristerson na prigodnoj svečanosti simbolično su presjekli plavo-žutu vrpcu.
„Mnogo je dobrih razloga za ubrzanje evropskog svemirskog programa“, rekla je Fon der Lajen. „Evropa ima svoje mjesto u svemiru i čuvaće ga“, rekla je, kako prenosi agencija AFP.
Švedska svemirska kompanija (SSC) obavila je da je svemirski centar „Esrange“ otvoren nakon pet godina priprema i dopunjavaće postojeći svemirski centar Evropske unije u mjestu Kourou u Francuskoj Gvajani, prekomorskoj teritoriji u Južnoj Americi.
U kosmodrom je uloženo 15 miliona eura, a riječ je o proširenju postojećeg svemirskog centra „Esrange“ na švedskom Arktiku, nekih 40 kilometara od grada Kirune.
Lansiranje prvog satelita iz centra „Esrange“ očekuje se krajem 2023. višekratnim raketama, navodi SSC.
Prethodno se Evropska svemirska agencija (ESA) koristila ruskim kosmodromom Pleseck za lansiranje satelita u svemir. Odande je 2018. godine ESA lansirala opservacijski satelit Sentinel-3B.
Sateliti Sentinel-3 pružaju precizne optičke, radarske i altimetrijske podatke za usluge praćenja morske okoline i kopna.
Zbog rata u Ukrajini, Evropska unija teži da smanji zavisnost o Rusiji i veze s tom državom.
„Sadašnja geopolitička situacija – a tu je svakako ruska invazija na Ukrajinu, pokazala je koliko je važno da Evropska unija ima pristup svemiru“, rekao je Kristerson.
Ipak, švedska svemirska luka neće dugo biti usamljena u Evropi jer se pripremaju i luke u Portugalu, zatim na norveškom Arktiku, u španskoj pokrajini Andaluziji i u Velikoj Britaniji.
Mali njemački lanser RFA tako je odabrao SaxaVord na britanskom ostrvu Šetland za lansiranje koje se očekuje krajem 2023, piše agencija AFP.
Kompanija Virgin Orbit Ričarda Brensona u utorak je neuspješno pokušala da lansira raketu u orbitu iz svemirske luke Kornvol u Velikoj Britaniji, nakon čega je objavila da će ponovno pokušati.
Taj sektor proživljava pravi bum: broj operativnih satelita u 2040. godini trebao bi dosegnuti 100.000, istakao je SSC, a danas je operativno njih 5.000.
Izvor: Hina/dpa
